Jeśli o borze słyszałeś tylko na lekcji chemii, pora poznać bliżej ten pierwiastek i jego wpływ na twoje zdrowie. Niedobór boru występuje rzadko, ale może mieć poważne konsekwencje. Na szczęście możesz łatwo mu zapobiec, stosując bogatą, zróżnicowaną dietę. Bor jest obecny w wielu popularnych produktach – dowiedz się, co warto spożywać na co dzień!
Bor – mikroskładnik o dużym znaczeniu dla twojego zdrowia
O wpływie boru na zdrowie nie mówi się wiele, dlatego to, w jak wielu procesach bierze udział ten pierwiastek, może cię zaskoczyć. Bor jest mikroskładnikiem, co oznacza, że organizm potrzebuje go w bardzo małych ilościach. To dobra wiadomość – przy stosowaniu zróżnicowanej, pełnowartościowej diety rzadko pojawia się niedobór boru.
Za co odpowiada bor w twoim organizmie?
Bor wspomaga takie procesy jak:
- łagodzenie reakcji alergicznych;
- zapewnienie stabilności błon komórkowych;
- zapobieganie stanom zapalnym stawów;
- prawidłowy metabolizm i praca układu nerwowego;
- poprawa pamięci i koncentracji;
- usuwanie toksyn z organizmu;
- regulowanie metabolizmu witaminy D, magnezu, wapnia, fluoru – poprawa wchłaniania lub usuwanie nadmiernych ilości z organizmu.
Bor ma ponadto działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Właściwości boru są cały czas odkrywane. Od jakiegoś czasu mówi się np. o jego korzystnym wpływie na stan kości i zdolności do zapobiegania osteoporozie.
Jak uniknąć niedoboru boru w organizmie?
W przypadku niedoboru boru przyczyny niemal zawsze są związane z niewłaściwą dietą. Wyjątek mogą tu stanowić kobiety w okresie okołomenopauzalnym – u nich zapotrzebowanie na bor jest większe z uwagi na mniejsze wydzielanie estrogenów (bor działa na organizm podobnie jak estrogeny).
Standardowe dzienne zapotrzebowanie na bor wynosi 3 mg na dobę. Nie powinno się przekraczać dobowej dawki 20 mg – nadmiar boru jest równie niebezpieczny, co niedobór.
Co jeść, by utrzymać odpowiedni poziom boru?
3 mg boru możesz łatwo dostarczyć swojemu organizmowi, wystarczy, że będziesz spożywać następujące produkty:
- winogrona i rodzynki;
- suszone śliwki;
- brzoskwinie;
- jabłka;
- awokado;
- gruszki;
- fasolę;
- orzechy ziemne lub masło orzechowe;
- suszone daktyle;
- ziemniaki;
- kawę.
Co ciekawe, bor w owocach i warzywach pochodzi w dużej mierze z nawozów. To właśnie z ziemi nawożonej popularnymi w rolnictwie środkami przenika do ziemniaków, jabłek czy gruszek. Nie ma w tym nic złego – bor w tej formie jest pełnowartościowy i bezpieczny dla zdrowia.
Niedobór boru – objawy, które powinny cię zaniepokoić
Niedobór boru w organizmie zdarza się rzadko. Jeśli stosujesz zróżnicowaną, bogatą dietę, prawdopodobnie dostarczasz sobie wystarczającą ilość tego pierwiastka. Mimo szerokiego dostępu do produktów bogatych w bor nadal zdarzają się jednak osoby, u których można zdiagnozować niedobór tego mikroskładnika. Po czym rozpoznać niedobór boru? Objawy są mało specyficzne i łatwe do pomylenia z objawami innych niedoborów, np. magnezu. Z tego powodu nie powinno się rozpoczynać suplementacji borem na własną rękę. O podawaniu suplementów diety powinien decydować lekarz.
Jakie dolegliwości mogą się pojawiać przy niedoborze boru w organizmie?
Typowe dla niedoboru boru objawy to:
- przyspieszone bicie serca, wywołane nadczynnością tarczycy;
- osłabienie kości i zębów;
- rozwój próchnicy;
- problemy ze stawami;
- skurcze mięśni;
- nagłe problemy z koordynacją ruchową;
- pogorszenie samopoczucia, apatia;
- obniżenie poziomu testosteronu;
- u dzieci i młodzieży – zahamowanie wzrostu.
Jak sprawdzić, czy cierpisz na niedobór boru?
Jeśli nie masz pewności, czy występujące u ciebie objawy są związane z niedoborem boru w organizmie, możesz poprosić lekarza o skierowanie na badania. Poziom boru sprawdza się podczas badania osocza metodą spektrometrii mas ze sprzężeniem indukcyjnym.
Czym może skutkować długotrwały niedobór boru w organizmie?
Jakie mogą być długofalowe skutki niedoboru boru? Często są to takie schorzenia, które trudno powiązać z brakiem odpowiedniej ilości tego pierwiastka w organizmie. Jako że bor ma duży wpływ na funkcjonowanie stawów, konsekwencją jego niedoboru bywają choroby zwyrodnieniowe stawów. W skrajnych przypadkach niedobór boru może pośrednio prowadzić do wystąpienia nowotworu prostaty.
Niedoboru boru w organizmie nigdy nie powinno się bagatelizować. Leczenie tego problemu zdrowotnego nie jest trudne – wystarczy odpowiednio dobrana suplementacja połączona ze zmianą diety. Należy jednak pamiętać, aby stosować się do zaleceń lekarza, ponieważ próby leczenia na własną rękę mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.
Zobacz też:
- Jakie konsekwencje ma niedobór siarki w organizmie? Poznaj właściwości siarki
- Dbasz o zęby i prawidłową dietę? Sprawdź, czy grozi ci niedobór fluoru
- Niedobór chromu – czy jest niebezpieczny? Sprawdź, za co odpowiada ten pierwiastek!
- Uważaj na te objawy – to może być niedobór elektrolitów!
- Niedobór fosforu – rola tego pierwiastka w organizmie i konsekwencje jego braku. Czym uzupełniać fosfor?
- Niedobór potasu – objawy i skutki. Co trzeba jeść, by uzupełniać potas w organizmie?
- Niedobór jodu – jakie konsekwencje mogą spotkać osoby z brakiem jodu w organizmie?
- Niedobór selenu – co może się stać, gdy nie dostarczasz sobie odpowiednich ilości tego pierwiastka?
