Zgodnie z polskim prawem każdy pracodawca ma obowiązek zapewnienia na terenie zakładu pracy środków niezbędnych do udzielenia pierwszej pomocy. Również wyposażenie apteczek zostało zasugerowane w odpowiednim rozporządzeniu na temat przepisów BHP. Co na ten temat mówi Prawo pracy?
Kwestię apteczki w zakładzie pracy dokładnie reguluje Kodeks pracy, zgodnie z którym każdy pracodawca musi zadbać o wyposażenie pozwalające na sprawne i szybkie działanie w nieprzewidzianej sytuacji zdrowotnej. Nie tylko zawartość apteczki ma tutaj znaczenie, ale także jej umiejscowienie. W większych zakładach pracy takich punktów pierwszej pomocy może być nawet więcej niż jeden i wtedy ich rozmieszczenie także będzie wymagało szczególnej uwagi. Co musi zawierać apteczka pierwszej pomocy w miejscu pracy? Dowiedz się więcej!
Zawartość apteczki zakładu pracy. Co ma się tam znaleźć?
Nie istnieje zapis prawny, który nakazywałby ścisłego przestrzegania odgórnie ustalonego wyposażenia apteczki zakładowej. Wiele zależy w tym względzie od rodzaju wykonywanych przez zatrudnionych obowiązków i specyfiki zawodu. Ewentualne zagrożenia mogą być bardzo zróżnicowane. Co jednak istotne, zgodnie z rozporządzeniem ministra skład konkretnej apteczki powinien zostać skonsultowany z lekarzem medycyny pracy lub tym, który profilaktycznie pełni zdrowotną opiekę nad pracownikami danego zakładu.
Istnieje zestaw uniwersalnych środków i akcesoriów, które przydają się w każdym przypadku problemu ze zdrowiem. W jego skład wchodzą więc:
- plastry z opatrunkiem i bez;
- opaski dziane;
- maski lub ustniki niezbędne do przeprowadzenia sztucznego oddychania metodą usta-usta;
- opaski elastyczne;
- nożyczki z tępymi końcówkami;
- chusty trójkątne;
- opatrunki jałowe;
- rękawiczki jednorazowe.
W niektórych miejscach do środków pierwszej pomocy zalicza się również:
- opatrunki hydrożelowe;
- woda utleniona;
- płyn do przemywania oczu;
- sól fizjologiczna;
- koc ratunkowy termiczny.
W apteczce powinna się znajdować również szczegółowa instrukcja dotycząca udzielania pierwszej pomocy. Pracodawca może ją umieścić w widocznym, łatwo dostępnym miejscu tuż obok samej apteczki.
Instrukcja udzielania pierwszej pomocy
Przepisy nie regulują dokładnej treści i formy takiej instrukcji ani jej obszerności. Może to być rozbudowany i bardzo szczegółowy instruktaż, jak również symboliczne wskazanie kolejnych czynności związanych z pierwszą pomocą. Podstawowe komentarze powinny jednak uwzględniać informacje o:
- alarmowych numerach telefonu;
- liczbie uciśnięć klatki piersiowej;
- liczbie wdechów ratowniczych.
Co musi zawierać apteczka pierwszej pomocy w miejscu pracy? Pożądana liczba apteczek
Nie zawsze pracownicy BHP są w stanie dokładnie ocenić, ile apteczek i punktów pierwszej pomocy należy przewidzieć w danej instytucji. Również w tym przypadku wiele do powiedzenia może mieć lekarz związany z konkretnym zakładem pracy. Co należy wziąć pod uwagę, ustalając ilość punktów i apteczek? Z pewnością rodzaje zagrożeń panujące w danym miejscu, ale także odległość ich od stanowisk pracy. Każdy z pracowników sprawnie powinien się do nich dostać. Minimalną odległość ustala się indywidualnie. Bardzo przydatna bywa analiza przeszłych zdarzeń w firmie i ustalenie na tej podstawie tego, czego np. wówczas w apteczce zabrakło, a co należałoby uzupełnić.
Obsługa apteczki. Należy do pracownika czy pracodawcy? Co mówią przepisy BHP?
Odpowiedzialnym za obsługę apteczki na danej zmianie jest pracownik wyznaczony przez pracodawcę, a jednocześnie przeszkolony w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Taka osoba musi doskonale orientować się w zawartości apteczki, a także miejscach usytuowania poszczególnych punktów pomocy, jeśli jest ich więcej. Należy okresowo przeprowadzać przegląd apteczki, sprawdzając jej kompletność, a także ważność poszczególnych akcesoriów. Jeżeli osoba odpowiedzialna za apteczkę nie uzupełni w porę jej składu, zostanie pociągnięta do odpowiedzialności wykroczeniowej na podstawie art. 283 § 1 Kodeksu pracy.
Usytuowanie i wyposażanie apteczek. Jak oznakować punkty pomocy?
Co do zasady miejsce, w którym znajduje się apteczka, powinno być łatwo dostępne. Konieczne jest także oznakowanie dostosowanie do normy PN-EN ISO 7010. W dokumencie tym można znaleźć informacje na temat znaków bezpieczeństwa ostrzegających przed zagrożeniem. Zgodnie z powyższą normą obowiązującym oznakowaniem apteczki jest biały krzyż na zielonym tle.
Wyposażenie apteczek – czego należy unikać?
Zasada głosi, że w apteczce w miejscu pracy powinny znaleźć się wyłącznie tzw. środki opatrunkowe. Nie należy w niej umieszczać żadnych leków przeciwbólowych czy rozkurczowych, kropli na serce czy żołądek. Aby móc podawać choremu takie środki, trzeba posiadać uprawnienia (najczęściej po kierunkach studiów medycznych).
Kto ma uzupełniać wyposażenie apteczki?
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej głosi, że za obsługę punktów medycznych oraz apteczki medycznej powinni być odpowiedzialni pracownicy specjalnie przeszkoleni w tym celu. Liczba takich osób będzie uzależniona od liczby osób w ogóle zatrudnionych w danym zakładzie pracy. Tam, gdzie pracuje się zmianowo, na każdej zmianie taka osoba powinna być obecna.
Kwestie częstotliwości przeglądów i uzupełnień apteczki pierwszej pomocy powinny zostać ustalone wewnętrznymi przepisami. Cały system pierwszej pomocy powinien być kontrolowany przez zakładową służbę BHP.
Co musi zawierać apteczka pierwszej pomocy w miejscu pracy? Znane normy
Jak wspomnieliśmy, nie istnieje ustawowo ustalone wyposażenie apteczki pierwszej pomocy, żadne przepisy Kodeksu pracy tego nie regulują. Istnieją jednak pewne normy, którymi można się sugerować. Są to zatem:
- DIN 13157, inaczej nazywana normą przemysłową. Wskazuje na rodzaj oraz ilość opatrunków i akcesoriów koniecznych do udzielenia pierwszej pomocy na terenie biura, budowy, zakładu pracy, szkoły, obiektu sportowego, itp.;
- DIN 13169 – jest poszerzoną normą 13157, a właściwie jej zdublowanym składem. Wykorzystuje się ją do zabezpieczenia większej ilości osób;
- DIN 13167 – to norma stosowana zwykle do wyposażenia jednośladów;
- DIN 13164 – to norma wskazująca na skład typowej apteczki samochodowej.
Skład apteczki w zakładzie przemysłowym
Apteczka pierwszej pomocy w zakładzie przemysłowym czy firmie wytwórczej musi być dobrze zabezpieczona, a także zawierać dodatkowe akcesoria, pozwalające na przeprowadzenie bardziej zaawansowanych czynności ratunkowych. Jeśli chodzi o jej zabezpieczenie, walizka powinna posiadać specjalną uszczelkę, dzięki której żaden płyn i inna niepożądana substancja produkcyjna nie dostanie się do jej wnętrza. Ponadto apteczka musi być na tyle kompaktowa i funkcjonalna, by móc szybko i sprawnie przenieść ją w miejsce, w którym ma zostać udzielona pierwsza pomoc.
Zakładowy zespół pierwszej pomocy
W każdym zakładzie pracy powinien powstać zespół osób odpowiedzialnych za przeprowadzanie pierwszej pomocy, jeśli zachodzi taka konieczność. Idealną sytuacją jest taka, w której pracownicy zgłaszają się do takiej funkcjo dobrowolnie. Można wtedy liczyć na ich pełne zaangażowanie i często mają oni ku temu odpowiednie predyspozycje.
Jeżeli jednak to pracodawca wyznacza skład zespołu ratowniczego, powinien się wcześniej upewnić co do tego, czy konkretni pracownicy nadają się do tej funkcji. Potem konieczne jest skierowanie ich na specjalistyczne szkolenie. Należy pamiętać, że członek rzeczonego zespołu musi być zatrudniony w danej firmie na umowę o pracę. Nie może to być pracownik z umową cywilnoprawną czy z firmy zewnętrznej. Ponadto pracodawca ma obowiązek poinformować wszystkich podwładnych o składzie zespołu i zasadach jego działania.
Wiesz już, co musi zawierać apteczka pierwszej pomocy w miejscu pracy i od czego to wyposażenie zależy. Nie bez znaczenia jest także rozmieszczenie poszczególnych punktów ratunkowych na terenie zakładu pracy. Specjalnie przeszkolone osoby powinny sprawnie reagować w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia osób zatrudnionych w danej organizacji czy instytucji.
Zobacz też:
- Apteczki pierwszej pomocy — które idealnie sprawdzą się w terenie, a które w firmie?
- Co musi zawierać apteczka pierwszej pomocy w samochodzie? Jak prawidłowo skompletować wyposażenie apteczki?
- Co musi zawierać turystyczna apteczka pierwszej pomocy? Sprawdź, co zabrać w niej na wyprawę w góry!
- Co musi zawierać apteczka pierwszej pomocy w domu? Poznaj niezbędne wyposażenie domowej apteczki
- Jak używać apteczki pierwszej pomocy
- Jak wygląda praca ratownika medycznego? Poznaj wymagania stawiane w tym zawodzie
- Podawanie leków przez ratownika medycznego – prawo, procedury, lista medykamentów
- Jak zostać ratownikiem medycznym? Sprawdź, jakie uprawnienia są potrzebne w ratownictwie!
