Obecność nawracających skrzepów krwi to najczęściej sygnał schorzeń układu naczyniowo-krwionośnego. Może być symptomem chorób takich jak zakrzepica. Skrzepy krwi mogą też pojawiać się podczas okresu. Kiedy powinna zaniepokoić nas ich nieobecność i o czym świadczy ich powstawanie? Przeczytaj i sprawdź, czym jest skrzep krwi.
Czym są skrzepy krwi?
Skrzep krwi (łac. cruor) to struktura wytworzona samoistnie przez składniki krwi w celu zatamowania krwawienia i reperacji uszkodzonych komórek naczynia krwionośnego. Skrzepy składają się z włóknika i elementów komórkowych krwi i powstają w procesie krzepnięcia. Skrzepy są naturalnie tworzone przez organizm i w większości przypadków są mechanizmem obronnym minimalizującym ryzyko wykrwawienia się na wskutek urazu. Ich nagromadzenie się może jednak wiązać się z chorobami układu naczyniowego i krwionośnego.
Czy skrzepy tworzą się po śmierci?
Skrzepy tworzą się w naczyniach krwionośnych również po śmierci. Koloryt skrzepów pośmiertnych może wskazywać na przebieg zgonu, gdzie czerwone skrzepy świadczą o nagłej śmierci, a skrzepy białe bez czerwonych krwinek i hemoglobiny, o długim procesie śmierci.
Czy skrzepy krwi są niebezpieczne?
Skrzepy same w sobie nie są groźne, ale wiąże się z nimi tzw. skrzeplina lub tendencja do powstawania zakrzepów. Zakrzepy krwi to czopy grudkowe skrzepniętej krwi blokujące naczynia krwionośne i prowadzące do chorób.
Przyczyny zakrzepów krwi
Pośród przyczyn chorobowych powstawania skrzepów krwi wyróżnia się zakrzepicę żył głębokich. Razem z zatorowością płucną należy ona do zespołu żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Zakrzepica żył głębokich jest medycznie określana DVT, od angielskiej nazwy deep vein thrombosis. Jest to poważny stan chorobowy dotyczący głównie żył kończyn dolnych. Choroba może mieć śmiertelne powikłania.
Czym jest DVT?
DVT lub zakrzepica żył głębokich polegają na nadmiernej krzepliwości krwi w głębokich żyłach, co blokuje swobodny przepływ krwi przez naczynia krwionośne. Zakrzepy nie tylko blokują prawidłowe działanie układu krwionośnego, ale i mogą oderwać się od miejsca występowania i razem z krwią dotrzeć do płuc. Mówimy wtedy o zatorowości płucnej. Zakrzepy krwi w płucach uniemożliwiają narządom pozyskanie niezbędnego tlenu, co może powodować uszkodzenie płuc i pozostałych narządów. Zatory skrzepowe znacznie częściej powstają w żyłach, gdzie krew płynie wolniej niż w tętnicach.
Przyczyny zakrzepów
Przyczynowość powstawania zakrzepów krwi wskazuje tzw. triada Virchowa. Klasyfikacja ta wskazuje na trzy możliwe przyczyny wytworzenia się skrzepów:
- urazy mechaniczne;
- nadmierna krzepliwość krwi spowodowana leczeniem innych chorób lub stosowaniem terapii hormonalnych;
- zmniejszony przepływ krwi lub zastój, spowodowane żylakami, zapaleniami żył głębokich, zapaleniami żył powierzchownych oraz brakiem właściwej aktywności fizycznej.
Zakrzepicę żył leczy się za pomocą terapii doustnymi antykoagulantami i rehabilitacją, w której skład wchodzi stałe stosowanie pończoch lub ubrań uciskowych. Leczenie jest kluczowe, aby uniknąć powikłań takich jak zespół pozakrzepowy.
O czym świadczą skrzepy krwi podczas okresu?
Skrzepy krwi pojawiające się w trakcie miesiączki nie muszą być symptomem choroby. W krwi miesiączkowej stanowią one mieszankę krwi, tkanek wyściółkowych błony macicy i białek. Powstają zazwyczaj na wskutek zalegania krwi w drogach rodnych i wydobywane są podczas silnych skurczów macicy. Obecność niewielkich skrzepów w krwi menstruacyjnej to normalne zjawisko, szczególnie jeśli występuje regularnie przy każdej miesiączce. Objawem do niepokoju mogą być w połączeniu z atypowym dla danego organizmu obfitym krwawieniem.
Na jakie schorzenia mogą wskazywać skrzepy podczas okresu?
Wyróżnia się:
- mięśniaki macicy – niezłośliwe nowotwory dróg rodnych, powstające na skutek zaburzeń hormonalnych estradiolu i progesteronu. Mięśniaki macicy mogą być leczone hormonalnie, metodą wyłuszczenia (usunięcie mięśniaka) lub histerektomią;
- polipy macicy – dzielone na polipy szyjkowe i polipy endometrialne w zależności od obszaru występowania (odpowiednio szyjka macicy i jama macicy). Obkurczanie się mięśnia macicy może prowadzić do obfitych miesiączek i licznych skrzepów we krwi;
- torbiele macicy – powstające na skutek wahań hormonalnych i niewłaściwego złuszczania się błony śluzowej macicy;
- endometrioza – czyli pojawienie się błony śluzowej macicy poza jej jamą, charakteryzujące się silnym i promieniującym bólem.
Obfite w skrzepy krwawienie z dróg rodnych może być również symptomem poronienia, często mylonego we wczesnych miesiącach ciąży z normalnie występującą miesiączką. W znacznej większości przypadków jednak nie powinno niepokoić jednorazowe wystąpienie skrzepu w wydzielinie miesiączkowej, szczególnie jeśli zachowane są inne kryteria regularnego i zdrowego cyklu.
Wiesz już, czym jest skrzep krwi i jak powstaje. Powstawanie skrzepów może świadczyć o różnych schorzeniach, dlatego najlepiej wszelkie zdrowotne odchylenia od normy konsultować z lekarzem.
Zobacz też:
- Żyły na rękach. Czy wystające żyły to tylko problem estetyczny?
- Zioła na zakrzepice — co najlepsze na zakrzepy?
- Zator płucny – leczenie oraz diagnostyka zatorowości płucnej. Co warto wiedzieć o tej przypadłości?
- Badanie poziomu D-dimerów – jakie są ich normy we krwi?
- Heparyna w lekach przeciwzakrzepowych i w terapii COVID-19. Kiedy podawać heparin i jakie są przeciwwskazania?
- Co oznacza ból podbrzusza i pleców? Potencjalne źródła problemu
- Krew w kale – niepokojący objaw, którego nie wolno bagatelizować!
- Zatorowość płucna – diagnostyka, leczenie i rokowania w zatorowości płucnej. Co warto wiedzieć o zatorze płucnym?
