Potas to pierwiastek, który zaliczany jest do grupy elektrolitów. Jest on całkowicie niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Przede wszystkim, jest ściśle związany z pracą serca – ale nie tylko. Niedobór potasu utrudnia prawidłowe działanie mięśni, nerwów i nerek. W skrajnych przypadkach może nawet doprowadzić do śmierci. Poznaj objawy niedoboru potasu, aby szybko reagować na ten stan. Dowiedz się, jakie produkty spożywcze zawierają ten cenny pierwiastek.
Czy niedobór potasu w organizmie jest niebezpieczny?
Potas to ważny pierwiastek, który uczestniczy w przewodnictwie nerwowym. Dzięki niemu mięśnie mogą pracować we właściwy sposób. Rozumie się przy tym też mięsień sercowy – bez tego pierwiastka, jego prawidłowa praca jest niemożliwa. Co więcej, potas aktywuje różne enzymy trawienne oraz jest częścią metabolizmu białek i węglowodanów.
Niedobór potasu zaburza gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu. Zaburza też proces wydalania wody przez nerki oraz pracę układów mięśniowego i nerwowego. Może też negatywnie wpłynąć na odczyt pH krwi.
Ile wynosi optymalne stężenie potasu we krwi?
Optymalne stężenie tego pierwiastka we krwi wynosi około 3,5–5,5 mmol/l. Gdy badanie pokazuje wynik niższy niż dolna zalecana granica, mowa o hipokaliemii. Główną przyczyną tego stanu jest nieprawidłowa dieta. Jednak mogą za niego odpowiadać też dolegliwości, nad którymi człowiek ma zdecydowanie mniej kontroli.
Niedobór potasu – objawy
Objawy niedoboru potasu zależą przede wszystkim od tego, jak niskie stężenie tego pierwiastka znajduje się w twoim ciele. Kolejnym ważnym aspektem jest czas, przez jaki ten stan się utrzymuje. Nagły, szybki i drastyczny spadek jego zawartości we krwi może mieć bardzo poważne konsekwencje – a nawet doprowadzić do śmierci. Przeważnie nie stanowi to jednak realnego zagrożenia. Drobne zaburzenia w jego stężeniu dają o sobie znać w łagodniejszy sposób.
Niedobór potasu – objawy, które powinny cię zaniepokoić:
- osłabienie organizmu;
- nieregularna praca serca – kołatanie serca lub nawet migotanie komór;
- osłabienie mięśni – może towarzyszyć temu ich ból lub skurcze;
- zaburzenie pracy nerek;
- niedrożność jelit i zaparcia;
- problemy trawienne i oddechowe;
- nudności i wymioty;
- zaburzenie oddawania moczu – wielomocz lub jego całkowite zatrzymanie;
- wzmożone pragnienie;
- wzrost ciśnienia tętniczego we krwi;
- dolegliwości neurologiczne – mrowienie lub drętwienie skóry, apatia, nadpobudliwość itp.
Zależność między ilością potasu i magnezu w organizmie
Warto zaznaczyć, że niedobór potasu jest ściśle związany z niedoborem magnezu. Gdy we krwi zmniejsza się ilość potasu, magnez przestaje być tak dobrze wchłaniany. W związku z tym obniża się również jego poziom.
Niedobór potasu – objawy skórne
Być może prędzej zwrócisz uwagę na objawy skórne niedoboru potasu, które widoczne są gołym okiem. Do takich dolegliwości należą:
- trądzik;
- wysypki;
- wysuszanie się skóry i uczucie szorstkości;
- wyraźne pogorszenie wyglądu cery.
Przewlekłe skutki niedoboru potasu w organizmie przekładają się też na gorszy stan włosów i paznokci.
Długotrwałe skutki niedoboru potasu
Jak już wiesz, potas jest ściśle związany z pracą mięśni. Konsekwencje tego są dużo bardziej rozległe, niż może ci się wydawać. Mowa tu bowiem nie tylko o mięśniach potrzebnych podczas aktywności fizycznych, lecz wszystkich mięśniach w ciele. Przy niedoborze potasu, nie są one w stanie odpowiednio szybko odzyskiwać energii, a więc też prawidłowo się spinać. Oznacza to problemy praktycznie ze wszystkim – od serca, po układ trawienny i oddechowy oraz kończyny.
Gdy jego niedobór lub brak utrzymuje się przez dłuższy czas, może dojść nawet do rozpadu mięśni (rabdomioliza).
Nieprawidłowe działanie nerek i serca przy niedoborze potasu
Do poważnych skutków niedoboru potasu należy też uszkodzenie nerek oraz serca. Bez tego pierwiastka, te narządy nie są w stanie prawidłowo funkcjonować. Są one niezmiernie ważne dla zdrowia i życia – dlatego należy reagować jak najszybciej, od razu po zauważeniu pierwszych objawów braku potasu.
Jakie konsekwencje ma niedobór potasu u osób starszych?
Jak już wspominaliśmy, potas jest ściśle związany z utrzymywaniem prawidłowego funkcjonowania pracy mięśni, układu krążenia i układu nerwowego. Dlatego też niedobór magnezu u osób starszych może być szczególnie niebezpieczny. Wśród sporego odsetka seniorów, ich praca serca i tak narażona jest na wiele trudności. U osób starszych niedobory potasu są nie tylko bardziej ryzykowne, ale też zdarzają się częściej. Działanie nerek pogarsza się wraz z wiekiem. Odzwierciedla się to bezpośrednio w efektywności filtracji i wchłanialności różnych pierwiastków dostarczanych wraz z pożywieniem. Na ten proces mogą też negatywnie wpływać różne choroby i przyjmowane leki.
Potencjalne przyczyny niedoborów potasu
Oczywiście głównym powodem braku potasu w organizmie najczęściej jest nieprawidłowa dieta. Jednakże nawet jeśli dostarczasz duże ilości tego pierwiastka wraz z pożywieniem, nadal możesz odczuwać skutki niedoboru magnezu. Dlaczego? Oto kilka z najczęstszych przyczyn:
- stosowanie niektórych leków wiążących potas w przewodzie pokarmowym – zaburzają one wchłanialność tego pierwiastka i prowadzą do jego utraty przez nerki;
- ostra białaczka;
- hiperaldosteronizm pierwotny lub wtórny;
- przerost nadnerczy;
- zespół Cushinga;
- niektóre nowotwory;
- przetoki przewodu pokarmowego;
- rozległe oparzenia;
- nadmierne pocenie się.
Niedobór potasu – jak mu przeciwdziałać?
Jeżeli cierpisz na niedobór potasu, w pierwszej kolejności należy przyjrzeć się swojej diecie. Czy dostarczasz nią sobie odpowiednie dzienne ilości tego pierwiastka? Osoba dorosła powinna spożywać go średnio aż 3–5 tys. mg na dobę. Warto regularnie badać swoją krew, aby upewnić się, że stężenie potasu utrzymuje się w normie. Zaznaczamy, że jego nadmiar też może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia. Nie suplementuj tego pierwiastka, jeśli nie masz pewności o jego braku lub niewystarczającej ilości.
Niedobór potasu – co jeść?
Niedobór potasu możesz skutecznie zwalczyć zdrową, zbilansowaną dietą. Powinny się w niej znaleźć poniższe produkty:
- morele suszone;
- bataty i ziemniaki;
- szpinak;
- buraki i botwinka;
- awokado;
- pomidory;
- arbuz.
W skrajnych przypadkach dużego i długotrwałego niedoboru potasu stosuje specjalistyczne leczenie. Polega ono na podawaniu jego większych ilości doustnie lub dożylnie. Kuracja uzupełniana jest też środkami blokującymi wydalanie potasu z organizmu. Ważne jest przy tym także zadbanie o równowagę pozostałych elektrolitów.
Niedobór potasu ma bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia – przede wszystkim wpływa negatywnie na działanie mięśni. Dlatego też trzeba reagować jak najszybciej, od razu po zauważeniu objawów jego braku. Jeśli nie jesteś pewien co do stężenia tego pierwiastka w twoim organizmie, udaj się na laboratoryjne badania krwi. Lekarz z łatwością będzie w stanie powiedzieć ci, jakie pierwiastki musisz zacząć uzupełniać.
Zobacz też:
- Zioła na obniżenie potasu – jak leczyć hiperkalemię?
- Uważaj na te objawy – to może być niedobór elektrolitów!
- Czy niedobór sodu jest niebezpieczny? Dowiedz się, jak objawia się brak tego pierwiastka
- Niedobór fosforu – rola tego pierwiastka w organizmie i konsekwencje jego braku. Czym uzupełniać fosfor?
- Niedobór selenu – co może się stać, gdy nie dostarczasz sobie odpowiednich ilości tego pierwiastka?
- Niedobór boru – rzadki, ale niebezpieczny dla zdrowia. Sprawdź, czy ci grozi!
- Dbasz o zęby i prawidłową dietę? Sprawdź, czy grozi ci niedobór fluoru
- Niedobór chromu – czy jest niebezpieczny? Sprawdź, za co odpowiada ten pierwiastek!
