Captopril to pełnopłatny lek na receptę, stosowany w leczeniu nadciśnienia tętniczego krwi i przewlekłej niewydolności serca z osłabieniem czynności skurczowej komór. Poznaj informacje o dawkowaniu, interakcjach z innymi lekami i przeciwwskazaniach!
Lek Captopril obniża ciśnienie krwi poprzez zahamowanie przekształcania angiotensyny I w angiotensynę II. Substancją czynną jest kaptopryl – inhibitor konwertazy angiotensyny (ACE). Działanie przeciwnadciśnieniowe utrzymuje się przez niespełna dobę – bez względu na charakterystykę pracy serca, pozycję ciała czy zatrzymywanie wody i sodu przez organizm. Większość działań niepożądanych dotyczy zaburzeń funkcjonowania układu krążenia. Czasami dochodzi do reakcji alergicznych. Captopril nie jest zalecany kobietom w ciąży, osobom stosującym leki moczopędne oszczędzające potas i preparaty rozszerzające naczynia krwionośne. Jak i kiedy go podawać? Poznaj szczegółowe wytyczne.
Captopril nosi wiele nazw – Kaptopril, Kaptopryl, Captoprilum
Wszystkie nazwy związane są z międzynarodowym lub spolszczonym określeniem substancji czynnej. W literaturze medycznej często stosuje się je zamiennie – podobnie w aptekach czy katalogach firm farmaceutycznych. Jak dotąd Captopril nie znalazł się na liście leków refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Najczęściej wytwarzany jest w formie tabletek (połykanych lub rozpuszczanych pod językiem).
Kiedy stosować Captopril?
O włączeniu leku do terapii zawsze decyduje lekarz prowadzący. Wskazania do stosowania Captoprilu obejmują szereg przypadłości związanych z sercowo-naczyniowym układem krążenia, choć część z nich może stanowić skutek zaburzenia czynności nerek. Na liście chorób, przeciwko którym preparat jest najskuteczniejszy, znajdują się:
- nadciśnienie tętnicze, bez względu na jego źródło;
- przewlekła niewydolność mięśnia sercowego (osłabienie czynności skurczowej komór) – Captopril jest lekiem wspomagającym glikozydy naparstnicy i betaadrenolityki;
- nefropatia cukrzycowa, związana z cukrzycą typu pierwszego;
- terapia po zawale serca;
- bezobjawowe zaburzenia pracy lewej komory serca (tylko u pacjentów, u których ustabilizował się stan kliniczny po zawale mięśnia sercowego).
Captopril – skład, główne zastosowania leku w medycynie
Działanie leku wynika z właściwości substancji czynnej. Kaptopryl zatrzymuje enzymy ACE, które są niezbędne do przekształcenia nieaktywnej angiotensyny I w aktywną angiotensynę II. Wysokie stężenie angiotensyny II powoduje skurcze i zwężanie tętnic oraz wzrost tętniczego ciśnienia krwi. Captopril to inhibitor ACE, który blokuje układ renina–angiotensyna–aldosteron, a do tego wspomaga efekty przyjmowania substancji o działaniu rozkurczowym, np. bradykininy. U pacjentów z niewydolnością serca obserwuje się:
- zmniejszenie oporu naczyniowego;
- powiększenie pojemności żylnej;
- spadek ciśnienia napełniania komory;
- zwiększenie pojemności minutowej serca;
- poprawę wydolności wysiłkowej oraz wskaźnika sercowego.
Captopril osiąga maksymalne stężenie we krwi 60–90 minut po podaniu. Pacjent nie powinien spożywać wcześniej posiłków, gdyż obecność substancji odżywczych sprawia, że kapropryl wchłania się 30–40% słabiej. Substancja czynna w ok. 30% wiąże się z osoczem, a wchłonięty kaptopryl w 95% jest wydalany z moczem po upływie 24 godzin od przyjęcia dawki leku. Captopril należy przechowywać w odpowiednich warunkach – w temperaturze 25°C, z dala od promieni słonecznych.
Dawkowanie leku Captopril zależy głównie od wieku, płci i stanu zdrowia pacjenta
Captopril to lek podawany doustnie. Maksymalna dawka wynosi 150 mg na dobę. Poniżej skrót pozostałych zaleceń, z podziałem na kategorie terapii:
- Nadciśnienie tętnicze – dawka początkowa 25–50 mg na dobę podawana w 2 turach. Co 2 tygodnie dopuszcza się stopniowe zwiększanie dawki do 100 mg lub 150 mg dziennie, w 2 dawkach podzielonych. U pacjentów z hiperwolemią, nadciśnieniem nerkowo-naczyniowym, dekompensacją sercowową zaleca się rozpoczęcie leczenia od dawki 6,25 mg lub 12,5 mg raz na dobę.
- Niewydolność serca – początkowa dawka Captoprilu to 6,25–12,5 mg dziennie, podawana w 2–3 turach. Zmiana z dawki podtrzymującej na maksymalną zależy od zmian stanu klinicznego pacjenta.
- Zawał mięśnia sercowego – dawkowanie katoprylu zależy od czasu, w jakim rozpoczęte terapię. Jeżeli podawanie leku rozpoczęto w czasie 24 godzin od zawału, dawka początkowa to 6,25 mg, po 2 h podaje się 12,5 mg, a po kolejnych 12 h następne 25 mg Captaprilu. Następnie należy podawać 100 mg leku w 2 dawkach podzielonych przez 4 tygodnie (pod warunkiem, że u pacjenta nie wystąpiły niekorzystne reakcje hemodynamiczne). W pozostałych przypadkach leczenie zaczyna się od 3. do 16. dnia od zawału, a dawkę warunkują parametry kliniczne.
- Nefropatia cukrzycowa typu I – od 75 do 100 mg na dobę, dawki podzielone.
Captopril – medyczne środki ostrożności przy podawaniu produktu leczniczego
U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek może wystąpić konieczność zmiany leku moczopędnego. Diuretyki pętlowe lepiej reagują z Captoprilem niż na przykład preparaty tiazydowe. Do poważnych kłopotów w wyniku interakcji leków dochodzi także u cukrzyków. Inhibitory ACE w połączeniu z insuliną czy sulfonylomocznikami mogą spowodować hiperglikemię.
Nie należy stosować jednocześnie kaptoprylu i aliskirenu, jeżeli występują problemy z czynnościami nerek. Współczynnik filtracji kłębuszkowej drugiego stadium (GFR w przedziale 60–89 ml/[min×1,72 m²]) stanowi już wyraźne przeciwwskazanie do zażywania Captoprilu. Dawkę każdorazowo należy dopasować do innego towarzyszącego leku rozszerzającego naczynia krwionośne. Niedociśnienie w wyniku interakcji z kaptoprylem mogą spowodować m.in.:
- leki znieczulenia ogólnego;
- antydepresanty;
- leki przeciwpsychotyczne.
Możliwe działania niepożądane preparatu Captopril
Skutki uboczne lekarze klasyfikują według częstotliwości występowania. U pacjentów przyjmujących Captopril często odnotowywano następujące efekty niepożądane:
- biegunka;
- ból brzucha;
- duszności;
- łysienie;
- problemy ze snem;
- suchy kaszel, bez wykrztuszania wydzieliny;
- wymioty;
- wysypka i świąd;
- zawroty głowy.
Przedawkowanie kaptoprylu powoduje:
- ciężkie niedociśnienie tętnicze;
- wstrząs i osłupienie;
- bradykardię;
- zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu;
- plamisto-grudkową wysypkę;
- zmiany smaku, podrażnienie żołądka;
- kaszel i obrzęk naczynioruchowy;
- dysfunkcje nerek.
Najważniejsze przeciwwskazania do stosowania leku Captopril
Leku nie powinny zażywać osoby uczulone na kaptopryl, inny inhibitor ACE lub jakąkolwiek substancję zawartą w Captoprilu. Pacjenci z obrzękiem naczynioworuchowym – występującym dziedzicznie lub w wyniku stosowania podobnych substancji także powinni mieć wdrożoną inną metodę leczenia. To samo dotyczy obrzęku angioneurotycznego.
Ważnym przeciwwskazaniem do zażywania leku Captropil jest także ciąża. Kobietom w II i III trymestrze lekarze w ogóle go nie podają, a w I trymestrze szukają bezpieczniejszych zamienników. Kaptopryl może spowodować ciężkie wady rozwojowe płodu, takie jak:
- małowodzie;
- spowolnienie kostnienia czaszki;
- zakłócenia czynności nerek.
Czy Captopril można podawać pacjentkom w okresie karmienia piersią?
Ciąża i laktacja to naturalne stany dla organizmu kobiety. Jednak ciało funkcjonuje inaczej, a substancje, które przyjmuje matka, wywierają bezpośredni wpływ na płód i noworodka. Lekarze najczęściej zastępują Captopril innymi lekami u pacjentek, które karmią piersią. To decyzje podejmowane po indywidualnym rozważeniu korzyści zdrowotnych pacjentki oraz stopnia ryzyka dla kobiety i dziecka.
Substancja czynna może negatywnie wpłynąć na nerki oraz układ sercowo-naczyniowy niemowlaka, a także wywołać niedociśnienie tętnicze. Terapii u matek karmiących mlekiem musi więc towarzyszyć dokładna kontrola stanu malucha. To samo dotyczy kobiet, które w trakcie ciąży nie mogły odstawić leku i przyjmowały Captopril.
Captopril – podstawowe opakowanie leku ma 30 tabletek po 12,5 mg
Producenci z branży farmaceutycznej dostarczają wiele wariantów leku, nie tylko ten wymieniony powyżej, aby możliwe było precyzyjne dawkowanie. Jednak w niektórych przypadkach zachodzi konieczność ręcznego dzielenia tabletek. Ile substancji czynnej znajduje w jednej pigułce lub kapsułce? Pojedyncza jednostka Captoprilu zawiera:
- 12,5 mg inhibitora ACE;
- 25 mg inhibitora ACE;
- 50 mg inhibitora ACE.
Jak duże są opakowania tego leku sprzedawanego na receptę? Jednorazowo można kupić 20, 30, 40 lub 90 tabletek, choć nie wszystkie dawki kaptoprylu są dostępne w takich samych ilościach. Cena pojedynczego opakawania to ok. 6–15 zł, w zależności od dawki, objętości i apteki.
Nie należy stosować leku w większych dawkach lub częściej, niż wynika to z zaleceń lekarza prowadzącego. O kontynuowaniu terapii, zastąpieniu Captorilu innym lekiem lub przerwaniu kuracji decydują wyniki szczegółowych badań.
Zobacz też:
- Spironol – wskazania do przyjmowania, skład i przeciwwskazania
- Bisocard – zastosowanie, dawkowanie, działanie niepożądane. Kto może zażywać lek Bisocard?
- Propranolol – działanie, zastosowanie, skutki uboczne. Kiedy można zażywać Propranolol? Czy jest bezpieczny dla kobiet w ciąży? Od jakiego wieku można go stosować?
- Ebrantil – zastosowanie, dawkowanie i przeciwwskazania. Zobacz, co trzeba wiedzieć o tym leku!
- Biofenac – lek na stawy
- Co obniża ciśnienie krwi? Sprawdź, czym jest nadciśnienie tętnicze i poznaj domowe sposoby na obniżenie ciśnienia krwi!
- Nebilet – zastosowanie, dawkowanie, możliwe skutki uboczne
- Sudafed – zastosowanie, dawkowanie, przeciwwskazania i działania niepożądane