Rurka krtaniowa jest przyrządem medycznym służącym do utrzymania drożności dróg oddechowych. Używa się jej tam, gdzie niemożliwe jest zaintubowanie pacjenta. Sprawdź, jak wygląda rurka, kiedy i jak należy ją zakładać!
W skrócie:
- Rurka krtaniowa (laryngeal tube, LT) to nadgłośniowy przyrząd służący przeprowadzeniu wentylacji, który został wprowadzony na rynek w 1999 roku. ✔️
- Przyrząd składa się z zakrzywionej rurki z dwoma mankietami uszczelniającymi. ✔️
- Rurka krtaniowa stosowana jest u osób głęboko nieprzytomnych, u których doszło do poważnych zaburzeń oddychania lub zatrzymania akcji serca. ✔️
- Budowa rurki umożliwia jej wprowadzenie bez używania dodatkowych instrumentów typu laryngoskop. Jej dolny koniec wprowadzany jest na ślepo w górnym odcinku przełyku. ✔️
- Rurki jednorazowe są dostępne w kilku rozmiarach, należy je dobierać do wzrostu pacjenta. Każdy rozmiar oznaczony jest innym kolorem. ✔️
Rurka krtaniowa – kiedy jest stosowana?
Zanim ratownik zdecyduje o użyciu jakiegokolwiek urządzenia do udrożnienia dróg oddechowych, wykonuje tzw. test ściskania, który poinformuje o stanie pacjenta. Należy pamiętać, że zastosowanie rurki lub innych przyrządów wiąże się z możliwością wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych – odruchów gardłowych, krtaniowych, skurczu głośni, kaszlu, a nawet wymiotów. Aby temu zapobiec, trzeba upewnić się, że pacjent będzie dobrze tolerował rurkę krtaniową. Ta może być zastosowana u pacjentów nieprzytomnych, bez odruchów obronnych.
Co istotne, po włożeniu rurki, należy osłuchać chorego, aby upewnić się, czy sprzęt został umieszczony prawidłowo. Do przeprowadzenia procedury potrzebny jest zestaw:
- strzykawka;
- żel znieczulający;
- stetoskop.
Jeśli pierwsza próba włożenia rurki nie powiedzie się, należy przerwać procedurę, a następnie ponownie spróbować przy wykorzystaniu nowej rurki krtaniowej.
Rurka krtaniowa – budowa, rozmiar
Rurka LT wprowadzana jest zawsze do przełyku. Przyrząd składa się z szerokiej rurki i dwóch balonów uszczelniających, z których jeden znajduje się na końcu rurki (balon przełykowy), a drugi nieco wyżej (balon gardłowy). Do uzupełniania powietrza służy znajdująca się w zestawie strzykawka. Zarówno na rurce, jak i na strzykawce znajduje się oznaczenie w postaci odpowiedniego koloru oraz numeru, które mówią o tym, jaka ilość powietrza powinna zostać wprowadzona podczas wentylacji. Rurki krtaniowe mają różne rozmiary, a ich dobór zależy od wzrostu pacjenta:
- dla dziecka o wzroście 90–115 cm, wadze 12–25 kg odpowiednia jest rurka oznaczona kolorem zielonym o rozmiarze nr 2;
- dla dzieci o wzroście 105–130 cm, wadze 25–35 kg stosuje się rurkę pomarańczową o rozmiarze 2,5;
- osoby dorosłe o wzroście do 155 cm – odpowiednia będzie rurka żółta nr 3;
- u dorosłych o wzroście 155–180 cm wykorzystywana jest rurka czerwona nr 4;
- u dorosłych o wzroście powyżej 180 cm stosuje się rurki purpurowe oznaczone numerem 5.
Rurka krtaniowa – istotne rozwiązania
Najnowsze modele rurek krtaniowych LTS wyposażone są w dodatkowy kanał, który umożliwia odprowadzanie zgromadzonego powietrza oraz treści przewodu pokarmowego przez cewnik na zewnątrz jamy ustnej (rurki dwukanałowe). Dwa mankiety stabilizują rurkę, uszczelniają cześć ustną i nosową, minimalizują ryzyko wdmuchnięcia powietrza do żołądka. Kształt i budowa rurki ułatwia jej wprowadzenie do części krtaniowej gardła. Wentylacja odbywa się przez otwór pomiędzy dwoma balonami rurki.
Zakładanie rurki krtaniowej
- Osoba poddawana sztucznej wentylacji musi leżeć na plecach, np. w pozycji neutralnej. Jeśli poszkodowany nosi protezę zębową, należy ją usunąć.
- Przed założeniem rurki krtaniowej trzeba przez około 10 sekund natleniać pacjenta.
- Następnym krokiem jest nałożenie żelu znieczulającego na rurkę na wysokości obu mankietów uszczelniających.
- Rurkę należy chwycić w taki sposób, jak trzyma się długopis, a następnie wprowadzić ją do jamy ustnej aż do momentu wyczucia oporu.
- Należy prowadzić ją wzdłuż osi ciała, po krzywiźnie podniebienia twardego, dalej po tylnej ścianie gardła aż do przełyku.
- Po włożeniu następuje napełnienie balonów powietrzem przy pomocy strzykawki w ilości zalecanej w danym przypadku (oznaczenia kolorystyczne, numery).
- Po przeprowadzeniu procedury należy osłuchać pacjenta w celu potwierdzenia prawidłowego położenia rurki.
Zgodnie z opinią środowiska medycznego stosowanie rurki krtaniowej można nazwać najskuteczniejszą metodą wentylacji (obok maski krtaniowej). Skuteczność zabiegu z jej użyciem na etapie przedszpitalnym szacuje się na 90%.
Kiedy nie należy stosować rurki krtaniowej?
Zastosowanie rurki krtaniowej nie zawsze jest możliwe. Należy zrezygnować z tej metody u pacjentów płytko nieprzytomnych, reagujących. Przeciwwskazania do użycia rurki to także:
- podejrzenie urazu przełyku;
- obrzęk płuc;
- POCHP;
- stan, w którym doszło do zamknięcia dróg oddechowych – zatrucie wziewne, reakcja alergiczna, ciało obce.
Pamiętaj ⚕️
Rurka krtaniowa jest alternatywnym sposobem wentylacji dla maski twarzowej, maski krtaniowej oraz intubacji dotchawiczej.
Rurka krtaniowa wielokrotnego i jednorazowego użytku
Rurki krtaniowe występują w wersji przyrządu wielokrotnego użytku. Modele te można poddawać 50-krotnej dekontaminacji w autoklawie. Przydają się one szczególnie w tych miejscach, w których zakłada się dość częste korzystanie z tej metody udrażniania dróg oddechowych. W zespołach ratownictwa medycznego oraz oddziałach SOR stosowane są zazwyczaj rurki krtaniowe jednorazowe, pakowane sterylnie (np. rurka krtaniowa LTS-D). Rurki jednorazowe oznaczane są specjalnym symbolem (LT-D).
Rurka krtaniowa a maska krtaniowa
Maski krtaniowe (LMA) to wyrób medyczny stosowany na całym świecie do utrzymania drożności dróg oddechowych u pacjentów nieprzytomnych, w stanach znieczulenia lub utraty świadomości. Maska składa się z rurki powietrznej połączonej z eliptycznym mankietem uszczelniającym. Rurka zakończona jest łącznikiem, do którego podłącza się worek samorozprężalny w celu podania tlenu. Oba przyrządy – rurkę i maskę krtaniową stosuje się w podobnych przypadkach.
Zakładanie rurki krtaniowej jest łatwe, natomiast sam sprzęt okazał się niezmiernie skuteczny w zapewnieniu prawidłowej wentylacji u osób poszkodowanych. Przeznaczony jest do zabezpieczania drożności dróg oddechowych zarówno małych dzieci, jak i dorosłych.
Najczęściej zadawane pytania
Jak się dobiera rurki krtaniowe?
Rurki krtaniowe dobiera się względem wzrostu pacjenta. Każdy przedział podany w centymetrach oznaczony jest innym kolorem.
Czy maska krtaniowa to intubacja?
Tak i nie. Maska krtaniowa jest alternatywą dla intubacji.
Zobacz też:
- Rurka intubacyjna z mankietem czy bez? Czym jest rurka dotchawicza i w jakim celu się ją stosuje?
- Udrażnianie dróg oddechowych i wentylacja – podstawowe techniki oraz przyrządy
- Intubacja – czym jest? W jakich sytuacjach jest niezbędna?
- Odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych – jak i kiedy je przeprowadzić?
- Konikotomia a tracheotomia – różnice, wskazania, powikłania. Co zawiera zestaw do konikotomii?
- Cewnikowanie pęcherza moczowego – wskazania, zakładanie cewnika
- Kapnografia i kapnometria – zastosowanie diagnostyczne i ratunkowe
- Ból gardła przy przełykaniu – nie lekceważ go!
