Ból w klatce piersiowej może pochodzić z różnych organów i być spowodowany wieloma czynnikami. W niektórych przypadkach pojawia się na skutek schorzeń zlokalizowanych poza klatką piersiową. Przeważnie jest niegroźny, jednak często budzi lęk u chorych. Jak rozpoznać ból płuc spośród tylu licznych możliwych dolegliwości? Jak odróżnić go od bólu serca i potencjalnego zawału? Sprawdź!
Czy płuca mogą boleć?
Klatka piersiowa jest bardzo złożoną konstrukcją. Znajdują się w niej:
- serce;
- naczynia krwionośne;
- węzły chłonne;
- nerwy;
- przełyk;
- płuca.
Czy płuca mogą boleć? Możesz odczuwać dolegliwości w obrębie każdego z tych narządów i układów. Jednakże nie wszystkie z nich posiadają zakończenia nerwowe umożliwiające odczuwanie w nich bólu. Płuca są właśnie takim przypadkiem – same w sobie nie bolą, podobnie jak mózg czy wątroba.
Ból płuc to potoczne określenie wielu różnych dolegliwości w obrębie klatki piersiowej. Często jest to chociażby ból opłucnowy, ale nie tylko. Przyczyną dolegliwości potocznie nazywanej bólem płuc mogą być zmiany chorobowe w innych strukturach klatki piersiowej. Czasem dzieje się to na skutek zwykłego spięcia mięśni lub nieprawidłowościami w obrębie narządów jamy brzusznej.
Ból opłucnowy
Czym właściwie jest opłucna? Jest to tkanka, która wchodzi w skład ścian klatki piersiowej. Ta błona surowicza bezpośrednio osłania płuca. Istnieją dwie jej warstwy:
- opłucna ścienna;
- opłucna płucna.
Między nimi zawarta jest tzw. jama opłucnej. Jest to przestrzeń, w której znajduje się niewielka ilość płynu. Taka konstrukcja sprawia, że podczas oddychania obie błony ślizgają się o siebie.
Opłucna otaczająca płuca jest wyjątkowo unerwiona. W razie choroby, wypełnia się ona płynem, ropą, krwią lub powietrzem. W konsekwencji pojawia się ból opłucnowy, odczuwalny przede wszystkim w ścianach klatki piersiowej.
Ból płuca – objawy
Wiesz już, że bolące płuca w rzeczywistości oznaczają dolegliwości w opłucnej. Jest to ból ostry, kłujący, który da się precyzyjnie zlokalizować. Ból płuc po wysiłku może się nasilać. Wzmagają go:
- głębokie, szybkie oddychanie;
- kaszel;
- siedzenie lub leżenie;
- nagła zmiana pozycji ciała.
Ból może minąć po przyjęciu konkretnej pozycji. Objawy zwykle pojawiają się nagle i są bardzo intensywne. Oprócz bólu w płucach, możesz zauważyć szereg innych dolegliwości. Jeżeli przyczyna leży w odmielub zatorze tętnicy płucnej, zalicza się do nich:
- uczucie duszności;
- zaburzenie rytmu serca;
- plucie krwią;
- wstrząs;
- nagłe zatrzymanie krążenia.
Natomiast, jeśli przyczyną jest zapalenie płuc i opłucnej, objawy bólu płuca rozwijają się stopniowo i przebiegają nieco inaczej. Często towarzyszą im gorączka i wydzielina pojawiająca się podczas kaszlu.
Ból płuc – przyczyny
Ból płuc może mieć tyle przyczyn, ile rodzajów. Czasem jest piekący, gniotący, kłujący, przeszywający – a do tego może mieć różną intensywność. Najczęstsze przyczyny bólu płuc to ich choroby – np. zapalenie płuc lub odma. Natomiast, niesprecyzowany ból w klatce piersiowej może mieć różne inne, często groźne, powody.
Ból w płucach a zapalenie opłucnej lub płuc
Kłujący ból w płucach może oznaczać zapalenie płuc. Jeżeli cierpisz na tę chorobę, zauważysz u siebie też następujące dolegliwości:
- podwyższona gorączka;
- kaszel;
- dreszcze;
- wzmożona potliwość;
- osłabienie organizmu.
W takim przypadku ból płuc przy kaszlu lub wdechu nasila się. U niektórych zapalenie płuc przebiega bez powyższych objawów. Może manifestować się jedynie nieznacznym dyskomfortem odczuwanym w klatce piersiowej.
Podobne dolegliwości towarzyszą zapaleniu opłucnej. Nie jest to jednak ta sama choroba. Objawia się kłuciem podczas wdechów, kaszlu i ruszania tułowiem. Pacjenci skarżą się też na męczące uczucie duszności. Do przyczyn zapalenia i bólu opłucnowego należą między innymi:
- zakażenia wirusowe;
- choroby o podłożu autoimmunologicznym;
- zapalenie płuc;
- towarowość płucna.
Zapalenie płuc lub sąsiadujących struktur jest bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia. Jeśli podejrzewasz u siebie tę chorobę, koniecznie zgłoś się do lekarza, aby jak najszybciej rozpocząć odpowiednie leczenie.
Bolące płuca a infekcje dolnych dróg oddechowych
Ból płuc może być powiązany z chorobami dolnych dróg oddechowych. W takiej sytuacji nasila się podczas oddychania. Ten rodzaj bólu towarzyszy chociażby:
- zapaleniu oskrzeli;
- zapaleniu płuc;
- innym infekcjom bakteryjnym i wirusowym.
Dodatkowymi objawami są:
- gorączka;
- mokry kaszel z gęstą wydzieliną;
- suchy kaszel i uczucie duszności;
- złe samopoczucie;
- ogólne osłabienie organizmu.
Kłujący ból w płucach
Ucisk i dolegliwości bólowe podobne do tych spowodowanych infekcją mogą mieć swoje źródło gdzie indziej – na przykład w kręgosłupie. Choroby pleców i kręgosłupa spotykają m.in. osoby, które spędzają dużo czasu w jednej, wymuszonej pozycji. Narażeni na te dolegliwości są pracownicy biurowi czy też studenci. Jeżeli w ciągu dnia spędzasz dużo czasu w nieprawidłowej, zgarbionej pozycji – konsekwencją również może być ból płuc. Jego przyczyną jest długi i nieustający ucisk na narządy wewnętrzne.
Bolące płuca przy oddychaniu mogą też wskazywać na choroby serca. Te mogą się objawiać nie tylko w okolicy płuc, lecz także mostka, łopatek, brzucha, a nawet ramion czy szyi. Uczucie to jest opisywane jako gniotące, piekące bądź kłujące. W przypadku zawału serca pojawia się też duszność i niepokój.
Ból prawego płuca
Boli cię płuco tylko z jednej strony? Przyczyną takiego bólu płuc może być nowotwór. Rozrastające się zmiany powiększają się i uciskają na nerwy. W konsekwencji będziesz odczuwać ból opłucnowy. Jakie inne objawy wskazują na obecność nowotworu? Są to chociażby:
- spadek masy ciała bez wyraźnego powodu;
- powiększenie węzłów chłonnych;
- ogólne osłabienie organizmu;
- złe samopoczucie;
- kaszel i nasilający się wraz z nim ból płuc;
- plucie krwią.
Czynnikiem, który w dużej mierze przyczynia się do powstawania guzów w płucach, jest wieloletnie palenie papierosów.
Gdy płuca bolą pozornie bez przyczyny
Ból w płucach i duszności mogą wcale nie mieć swojego źródła w dolegliwościach fizycznych. Czasem pojawiają się po prostu na skutek długotrwałego albo nagłego stresu lub zaburzeń psychicznych. Są to częste objawy nerwicy serca.
Ból płuc i klatki piersiowej może być delikatny lub bardzo silny. Pojawia się w trakcie stresujących sytuacji lub po ich przeminięciu. Może też mieć swoje źródło w jakiejś fobii, nieprzepracowanej traumie oraz towarzyszyć atakom paniki.
Inne przyczyny bólu płuc
Ból płuc, w rzeczywistości usytuowany w klatce piersiowej, może też być spowodowany nieprawidłowościami w obrębie wątroby. Czasem towarzyszy refluksowi żołądkowo-przełykowemu. Objawy charakteryzowane jako ból płuc mogą być też powiązane z:
- kamicą pęcherzyka żółciowego;
- stanem zapalnym trzustki;
- zespołem Tietzego;
- fibromialgią – czyli zespołem bólowym mięśni;
- stanem pourazowym;
- chorobami gruczołów sutkowych;
- zatorowością płucną;
- nadciśnieniem płucnym;
- półpaścem – w tym przypadku obejmuje przeważnie tylko jedną stronę klatki piersiowej.
Bolą mnie płuca – co robić?
W pierwszej kolejności należy zdiagnozować problem. Ból między piersiami, obustronny lub zlokalizowany tylko po jednej stronie może mieć wiele różnych powodów. Aby je rozpoznać, konieczny jest przede wszystkim wywiad z pacjentem. Lekarz musi ustalić czas trwania dolegliwości, ich intensywność, objawy towarzyszące i okoliczności ujawniania się.
Do przydatnych badań diagnostycznych w przypadku bólu płuc należą:
- morfologia krwi – daje to wgląd w ogólny stan zdrowia całego organizmu;
- amylaza – pozwala wykluczyć ostre zapalenie trzustki i niektóre inne choroby;
- ALT – daje wgląd w stan zdrowia wątroby;
- AST – umożliwia jasną ocenę stanu zdrowia wątroby;
- markery martwicy serca mięśniowego – przydatne do diagnozy chorób układu krążenia;
- EKG – pozwala ocenić prawidłowość rytmu i pracy serca;
- RTG klatki piersiowej – daje wgląd w funkcjonowanie serca i dróg oddechowych. Umożliwia wykrycie m.in. gruźlicy, zapalenia płuc i niewydolności serca;
- USG jamy brzusznej – czasem uczucie bólu płuc ma swoje źródło właśnie w niższych partiach ciała;
- echokardiografia – jest to badanie struktur sercowych, które pozwala ustalić, czy mięsień ten pracuje poprawnie.
W niektórych przypadkach należy wykonać kilka różnych badań, aby skutecznie ustalić przyczynę bólu płuc. Dopiero, gdy zostanie ona określona, można przejść do leczenia.
Leczenie bólu płuc
Ból płuc nie zawsze świadczy o groźnej chorobie. Jeżeli ma podłoże psychosomatyczne lub jest związany z długotrwałym kaszlem, nie ma raczej powodu do obaw. W takich sytuacjach do leczenia objawów wystarczą ci niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe. Co robić, gdy ból w klatce jest bardziej uciążliwy i nieustępujący?
W takiej sytuacji może ci pomóc nitrogliceryna. Jeśli rozpoznano u ciebie dławicę piersiową, preparat ten powinieneś mieć zawsze pod ręką. Leki przyjęte, a płuca bolą nadal? Taka sytuacja wymaga wezwania pogotowia i wdrożenia specjalistycznego leczenia.
Koniecznie udaj się do lekarza w następujących sytuacjach:
- nie znasz przyczyny bólu w klatce, a pojawia się on często lub jest bardzo silny;
- przyczyną bólu jest poważna choroba, a objawy się nasilają;
- pojawiły się niepokojące objawy towarzyszące;
- ból jest paraliżujący, utrudnia oddychanie lub poruszanie się.
Lekarz zaleci ci odpowiednie leczenie dopasowane do twojej sytuacji.
Objawy określane jako ból płuc w rzeczywistości mają swoje źródło gdzie indziej. Same płuca nie są unerwione. Boleć mogą jednak opłucna lub inne narządy w obrębie klatki piersiowej. Źródło problemu nie zawsze jest poważne – lecz nie należy go ignorować. Obserwuj swoje ciało i ustal przyczynę. Jeśli jest to niemożliwe, udaj się do lekarza. W niektórych sytuacjach, ból w płucach i klatce może poważnie zagrażać twojemu życiu lub zdrowiu.
Zobacz też:
- Jak bolą płuca i o czym świadczy to odczucie?
- Opłucna – diagnostyka, objawy i leczenie chorób opłucnowych
- Co może oznaczać ból w klatce piersiowej przy oddychaniu? Błahy problem czy poważne schorzenie?
- Odbarczanie odmy prężnej i opłucnowej – kiedy jest potrzebne?
- Zatorowość płucna – diagnostyka, leczenie i rokowania w zatorowości płucnej. Co warto wiedzieć o zatorze płucnym?
- Jakie są najczęstsze choroby płuc i jakie objawy na nie wskazują?
- Kłujący ból serca – o jakich problemach zdrowotnych może świadczyć?
- Drenaż opłucnej – kiedy się go wykonuje i na czym polega zabieg?
