Co możesz zrobić, gdy ból kręgosłupa odbiera ci radość życia i zniechęca do wykonywania ulubionych czynności? Kluczem do sukcesu jest określenie rodzaju bólu i znalezienie jego przyczyny. Dzięki temu możesz podjąć odpowiednie leczenie i złagodzić dolegliwości związane z kręgosłupem. Co możesz zrobić? Podpowiadamy!
Kręgosłup – budowa i znaczenie
Zanim dowiesz się, skąd bierze się ból kręgosłupa, zapoznaj się z jego budową. Dzięki temu łatwiej będzie ci ustalić przyczynę bólu oraz podjąć stosowne leczenie.
Czym jest kręgosłup?
Kręgosłup to najważniejsza część twojego szkieletu, stanowiąca 40-45% długości ludzkiego ciała. Jest on podstawą jego podstawą oraz stelażem dla pozostałych kości. Kręgosłup stabilizuje twoją sylwetkę i chroni rdzeń kręgowy.
Kręgosłup i jego odcinki
Kręgosłup zbudowany jest z 30 kręgów i 26 kości. Składa się z 5 odcinków:
- szyjnego;
- piersiowego;
- lędźwiowego;
- krzyżowego;
- ogonowego (guzicznego).
Każdy z nich spełnia ważną rolę i może stać się przyczyną bólu. Jakie odcinki kręgosłupa bolą najczęściej? Jak się okazuje, najwięcej problemów sprawiają bardzo ruchliwy odcinek szyjny i odcinek lędźwiowy, który podtrzymuje twoje ciało i z tego powodu jest najbardziej obciążony.
Ból kręgosłupa – objawy, których nie możesz zignorować
Jak rozpoznać ból kręgosłupa? Typowe objawy bólu kręgosłupa to m.in.:
- nagłe i ostre bóle krzyża;
- tępy, rozlany i stopniowo narastający ból krzyża;
- ból odczuwalny wzdłuż pleców;
- ból pleców promieniujący w stronę pośladków.
Dodatkowymi objawami, które powinny skłonić cię do szybkiej konsultacji z lekarzem, mogą być:
- ból w nogach;
- drętwienie pośladków;
- niedowład kończyn dolnych;
- ból promieniujący wzdłuż kończyny dolnej;
- nagłe zniekształcenie kręgosłupa.
Ból kręgosłupa – przyczyny
Co sprawia, że ból kręgosłupa staje się jednym z poważniejszych problemów zdrowotnych? Czasem są to urazy lub uwarunkowania genetyczne, a czasem drobne zaniedbania i niezdrowy styl życia. Zobacz, co może wpływać na stan twojego kręgosłupa i wywoływać jego ból.
Zmiany zwyrodnieniowe
Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa są częstym zjawiskiem wśród osób prowadzących siedzący tryb życia. Nierzadko pojawiają się też wśród osób starszych, gdyż z wiekiem dochodzi do znacznego osłabienia mięśni podtrzymujących kręgosłup. Sprzyja to takim problemom, jak przeciążenie kręgów i tkanek kręgosłupa, co skutkuje bólem. Główną przyczyną bólu kręgosłupa w takim przypadku jest zbyt szybkie zużycie kręgów i stawów międzykręgowych. Choroba zwyrodnieniowa ma charakter przewlekły, co oznacza, że możesz co najwyżej łagodzić jej dolegliwości. W jaki sposób? Poprzez aktywność fizyczną, zdrową dietę i walkę ze zbędnymi kilogramami.
Stany zapalne
Stan zapalny może atakować poszczególne odcinki kręgosłupa, stając się tym samym przyczyną silnego bólu. Jednym z najczęstszych problemów jest tu zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Choroba ta może mieć poważne konsekwencje, gdyż stan zapalny może często przenosi się zarówno na inne stawy, jak i na narządy wewnętrzne (zazwyczaj na serce lub płuca). Pamiętaj, że choroba ta może prowadzić do całkowitej niepełnosprawności, dlatego też tępe bóle promieniujące w stronę pośladków oraz bóle kręgosłupa połączone z gorączką powinny wzbudzić twój niepokój.
Dyskopatia
Dyskopatia jest problemem związanym z pojawieniem się przepukliny jądra miażdżystego dysku, co skutkuje podrażnieniem nerwów. Dotyczy najczęściej odcinka lędźwiowego, a wśród osób borykających się z nią dominują pracownicy biurowi, skazani na wielogodzinną pracę przy komputerze. Problem ten jest bardzo częsty wśród osób pomiędzy 30. a 50. rokiem życia, które większość dnia spędzają w pozycji siedzącej głównie ze względu na pracę. Należysz do tego grona? Pamiętaj, by utrzymywać podczas pracy prawidłową pozycję oraz robić regularne przerwy na krótkie ćwiczenia.
Lumbago (postrzał)
Lumbago jest popularnym problemem wśród osób pracujących fizycznie. Dźwiganie ciężkich przedmiotów lub częste schylanie się mogą prowadzić do nadwyrężenia kręgosłupa i bolesnego urazu. Ból kręgosłupa jest tu silny i rwący. Często towarzyszą mu inne problemy, np. ból pleców przy chodzeniu lub sztywność mięśniowa w dolnej części pleców. Zwykle problem mija po przyjęciu leków przeciwzapalnych lub przeciwbólowych, czasem jednak niezbędna jest fizjoterapia.
Rwa kulszowa
Kolejną przyczyną bólu kręgosłupa jest rwa. Można tu wyróżnić:
- rwę kulszową, dotyczącą odcinka szyjnego;
- rwę barkową, atakującą lędźwiową część kręgosłupa.
Główną przyczyną bólu w takim przypadku jest podrażnienie korzeni nerwowych. Rwa kulszowa objawia się nieprzyjemnym pieczeniem i uczuciem ciągnięcia, które promieniuje w dół kręgosłupa i w znacznym stopniu utrudnia poruszanie się.
Osteoporoza
Osteoporoza, polegająca na zmniejszeniu się masy kostnej, również może wywołać ból kręgosłupa. Osłabione kości są bardziej narażone na bolesne urazy, a zwykły upadek może stać się przyczyną poważnych problemów ze zdrowiem. Jest to dość częsty problem wśród osób starszych, przy czym wśród chorych na osteoporozę dominują kobiety po menopauzie. Tu w powstrzymaniu choroby ważną rolę odgrywa zdrowa dieta, ruch oraz przyjmowanie leków z wapniem i witaminą D.
Urazy i kontuzje
Choć urazy i kontuzje nie są najczęstszą przyczyną problemów z kręgosłupem, nie możesz ich jednak ignorować. Główne dolegliwości to:
- urazy kręgosłupa szyjnego typu Whiplash, które są częstymi skutkami wypadków samochodowych;
- złamanie kompresyjne lub zmiażdżeniowe, często pojawiające się w wyniku upadku ze sporej wysokości;
- uszkodzenie tkanek pierścienia włóknistego krążka pod wpływem gwałtownego i silnego urazu;
- uszkodzenia kręgosłupa, będące skutkiem przewlekłego przeciążenia.
Ból kręgosłupa a styl życia
Ból kręgosłupa często jest skutkiem stylu życia i drobnych, codziennych zaniedbań. Do problemu mogą doprowadzić m.in:
- brak aktywności fizycznej;
- otyłość i nadwaga;
- siedzący tryb życia;
- przeciążanie kręgosłupa, mogące prowadzić do bólu o charakterze przewlekłym;
- nieprawidłowa pozycja ciała podczas pracy przy komputerze lub w trakcie snu;
- stres, który może powodować znaczne napięcie mięśniowe, a tym samym wywołać ból kręgosłupa.
Ból kręgosłupa i jego rodzaje
Im lepiej potrafisz określić rodzaj bólu kręgosłupa, tym większa szansa na szybkie ustalenie przyczyny problemu. Zidentyfikowanie miejsca bólu jest dość proste. Tu do najczęstszych problemów zaliczają się:
- ból pleców – popularny problem związany z kręgosłupem, któremu sprzyjają:
- nadwaga;
- brak ruchu;
- nieprawidłowa postawa ciała.
- ból krzyża, czyli ból w dolnej części kręgosłupa, często wywołany przez przeciążenie mięśni lub wady postawy;
- ból szyi, który dominuje wśród osób prowadzących siedzący tryb życia i pracujących przy komputerze, mikroskopie czy maszynie do życia;
- ból kręgosłupa lędźwiowego, zwykle będący skutkiem jego przeciążenia.
Co robić, gdy ból kręgosłupa odbiera radość życia?
Silny ból kręgosłupa może zniechęcać do wykonywania ulubionych czynności i utrudniać samodzielne funkcjonowanie. Co możesz zrobić, aby pozbyć się tej uciążliwej przypadłości?
Ból kręgosłupa – jaki lekarz może ci pomóc?
Ból kręgosłupa warto skonsultować z lekarzem, dzięki czemu wybór najlepszej w danym przypadku metody leczenia stanie się łatwiejszy. Gdzie możesz szukać pomocy? W pierwszej kolejności u lekarza rodzinnego, który może cię skierować do ortopedy lub neurologa. Możesz też skorzystać z pomocy fizjoterapeuty, dzięki któremu poprawisz stan swojego kręgosłupa i skutecznie złagodzisz dolegliwości bólowe.
Leki na ból kręgosłupa
Jak może ci pomóc lekarz? Przepisując leki przeciwbólowe. W przypadku problemów z kręgosłupem są to najczęściej niesteroidowe leki przeciwzapalne na bazie naproksenu, ketoprofenu, diklofenaku czy meloksykamu, które bez problemu kupisz w aptece. Pomocne mogą się też okazać maści i żele, dzięki którym złagodzisz napięcie mięśniowe i złagodzisz ból.
Kiedy potrzebna jest operacja?
Jeśli problemy związane z kręgosłupem są bardzo duże, lekarz może podjąć decyzję o operacji. Do zabiegu kwalifikują się m.in.:
- deformacje kręgosłupa (np. skolioza);
- przepukliny krążkowe;
- zmiany zwyrodnieniowe, którym towarzyszy pojawienie się narośli na kręgach;
- choroby kręgosłupa, które wiążą się z utratą czucia.
Fizjoterapeuta w walce z bólem kręgosłupa
Zabiegi chirurgiczne są znacznie rzadszym rozwiązaniem niż fizjoterapia. Zabiegi fizykalne dobrze sprawdzają się przy problemach z odcinkiem lędźwiowym. Dobrym wsparciem dla nich są:
- masaże;
- ćwiczenia wzmacniające;
- ćwiczenia rozciągające;
- akupresura;
- akupunktura.
Ból kręgosłupa – badania, które warto wykonać
Wizyta u lekarza wiąże się też z badaniami, dzięki którym możesz otrzymać szereg ważnych informacji na temat stanu kręgosłupa. Do najczęściej wykonywanych badań zaliczają się:
- prześwietlenie kręgosłupa;
- tomografia komputerowa;
- USG;
- rezonans magnetyczny;
- badanie krwi (wykonywane w chwili, gdy ból kręgosłupa może mieć związek z infekcją).
Ból kręgosłupa – domowe sposoby
Co jeszcze możesz zrobić, aby złagodzić ból kręgosłupa? Sięgnąć po sprawdzone, domowe metody. Do tych najpopularniejszych zaliczają się:
- gorące kąpiele z dodatkiem olejku lawendowego, miętowego lub rozmarynowego;
- zimny lub gorący kompres;
- gorący kompres z naparu przygotowanego z kory białej wierzby;
- ziołowe okłady (np. z rozmarynu, waleriany lub rumianku);
- kompres z ciepłego ryżu;
- okłady z octu jabłkowego.
Zadbaj o swój kręgosłup!
Chcesz uniknąć problemów z bólem kręgosłupa? Zadbaj w porę o tę część ciała. Przestrzeganie kilku prostych zasad profilaktycznych może cię uchronić przed przykrymi dolegliwościami.
Co możesz zrobić? Przede wszystkim:
- pamiętaj o prawidłowej postawie;
- kontroluj masę ciała, gdyż każdy dodatkowy kilogram to zbędne obciążenie dla twojego kręgosłupa;
- wykonuj ćwiczenia wzmacniające i rozciągające plecy;
- pamiętaj o aktywności fizycznej;
- kup wygodny materac oraz poduszkę stabilizującą kręgosłup.
Ból kręgosłupa nie musi utrudniać ci życia. Jeśli w porę o niego zadbasz, znacznie zmniejszysz ryzyko pojawienia się uciążliwych dolegliwości. Wbrew pozorom profilaktyka chorób kręgosłupa nie jest trudna, a proste ćwiczenia mogą uchronić cię przed wieloma dolegliwościami.
Zobacz też:
- Ból – kręgosłup lędźwiowy. Jakie choroby wiążą się z tym odcinkiem kręgosłupa i jak łagodzić dolegliwości?
- Ból w dole pleców – poznaj najczęstsze przyczyny bólu, aby nauczyć się mu zapobiegać
- Ból kości ogonowej – jak go pokonać? Jakie problemy ze zdrowiem objawiają się w ten sposób?
- Ból krzyża i podbrzusza: typowo kobieca dolegliwość? Sprawdź przyczyny
- Ból mięśni nóg i rąk – jakie są jego najczęstsze przyczyny? Co robić, by się z nim uporać?
- Ból krzyża – co robić, gdy nie ustępuje? Charakterystyka dolegliwości i sposoby leczenia
- Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do biodra – jak sobie z nim radzić?
- Ból między łopatkami – co jest jego przyczyną? Poznaj ćwiczenia, które cię od niego uwolnią