Pień trzewny i zwężenie tętnicy trzewnej

Pień trzewny to ważna tętnica, od której zależy prawidłowa praca narządów układu pokarmowego. W niektórych sytuacjach może dochodzić do jej nieprawidłowego zwężenia. Po czym poznać tę chorobę? Czy można ją skutecznie wyleczyć?

Czym jest pień trzewny?

Pień trzewny to krótka, ale szeroka tętnica w obrębie jamy brzusznej. Jest najwyższej położonym odgałęzieniem aorty brzusznej. Ma bardzo duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Pień trzewny zaopatruje w krew, a wraz z nią tlen i inne składniki żołądek, śledzionę, a częściowo także wątrobę, trzustkę, dwunastnicę i dolną część przełyku.

Choć niektóre z tych organów są dodatkowo zaopatrywane w krew przez inne tętnice, to zahamowanie dopływu krwi z pnia trzewnego powoduje martwicę. Dzieje się tak dlatego, że zakresy unaczynienia głównych tętnic nie pokrywają się i w razie zakrzepu krew nie jest uzupełniana z innego źródła.

Kiedy dochodzi do zwężenia pnia trzewnego?

Zwężenie tętnic trzewnych jest bezpośrednio powiązane z innym zaburzeniem – zespołem ucisku pnia trzewnego (tzw. Dunbara lub Harjoli-Marabla). Ucisk na tętnicę jest wywoływany przez więzadło łukowate pośrodkowe. Gdy pień trzewny jest uciśnięty, następuje jego zwężenie, co wiąże się ze zmniejszeniem ilości krwi dostarczanej do narządów układu pokarmowego.

Pamiętaj ⚕️

Samo zwężenie pnia trzewnego jest charakterystyczne dla osób starszych. Zespół ucisku pnia trzewnego jest natomiast chorobą, która dotyka najczęściej osoby w młodym wieku.

Inną przyczyną zwężenia pnia trzewnego może być miażdżyca, ucisk powodowany przez guz, stan po radioterapii jamy brzusznej.

Jakie objawy towarzyszą zwężeniu pnia trzewnego?

Choroba daje dość niespecyficzne objawy, dlatego konieczna jest szczegółowa diagnostyka. W przypadku jej braku chorzy są często przez długie lata leczeni objawowo, co nie pozwala skutecznie rozwiązać problemu. Choroba niekiedy rozwija się także bezobjawowo – szacuje się, że w tej formie występuje u nawet 20–24% osób.

Chorzy często skarżą się na ból w górnej części brzucha, odczuwany w szczególności po posiłkach. Typowy jest też spadek masy ciała.

Badania diagnostyczne, które może zlecić ci lekarz

Aby skutecznie wyleczyć zwężenie tętnicy trzewnej, lekarz powinien zlecić szczegółowe badania diagnostyczne. Potwierdzenie choroby odbywa się na podstawie:

• USG jamy brzusznej;
• tomografii komputerowej;
• angiografii wykonywanej w pozycji bocznej.

Z racji tego, że objawy zwężenia pnia trzewnego są mało charakterystyczne, ważne jest wykluczenie wszelkich innych chorób. Pacjenci kierowani są niekiedy nawet do psychiatry, by sprawdzić, czy ból nie ma podłoża psychosomatycznego.

Jak wyleczyć zwężenie pnia trzewnego?

Sposób leczenia zależy od tego, jaka jest przyczyna choroby. Celem może być albo zmniejszenie ucisku wywieranego przez więzadło, albo rozszerzenie naczyń.

Lekarze mają do dyspozycji kilka nowoczesnych metod leczenia:

• operację polegającą na odbarczeniu pnia trzewnego – wykonuje się wówczas cięcie na wysokości nadbrzusza, preparuje naczynia aż do aorty, a następnie przecina włókna mięśniowe więzadła łukowatego i włókna nerwowe splotu trzewnego;
• laparoskopię – to mniej inwazyjny sposób nacięcia włókien nerwowych splotu trzewnego i włókien mięśniowych więzadła, poprzez nacięcie w pępku wprowadza się kamerę oraz narzędzia laparoskopowe i za ich pomocą dokonuje się operacji;
• leczenie wewnątrznaczyniowe – stosowane najczęściej przy miażdżycy, zabieg polega na rozszerzeniu aorty za pomocą balonu wewnątrznaczyniowego, a następnie wprowadzeniu do tętnicy stentu naczyniowego.

Choć diagnostyka choroby jest dość skomplikowana, to warto dokładnie przyjrzeć się problemowi. Leczenie chirurgiczne zwężenia pnia trzewnego daje zazwyczaj bardzo dobre rezultaty, możesz więc pozbyć się na zawsze nieprzyjemnych dolegliwości.

Najczęściej zadawane pytania 

Na co dzieli się pień trzewny?

Pień trzewny dzieli się na tętnicę śledzionową, żołądkową, oraz wątrobową wspólną. 

Gdzie znajduje się pień trzewny?

Pień trzewny znajduje się przy kręgu lędźwiowym, niedaleko trzustki.

---

Zobacz też:

• Informacje o układzie krążenia – Podstawowe informacje
• Naczynia wieńcowe: podłoże, objawy i leczenie choroby wieńcowej!
• Objaw Jaworskiego – o czym świadczy jego dodatni wynik?
• Zapalenie otrzewnej – diagnostyka i rokowania. Sprawdź, czy silny ból brzucha to objaw, który może doprowadzić do sepsy!
• Ból śledziony – naucz się go rozpoznawać i reaguj!
• Ból w okolicy pępka – co oznacza i skąd się bierze?
• Miażdżyca – czym jest i jak sobie z nią radzić?
• Tętnice — budowa, rodzaje, choroby