EKG to nieinwazyjne i bezbolesne badanie serca. Można dzięki niemu wykryć zaburzenia pracy tego narządu i ocenić jego pracę. Jeżeli chcesz wiedzieć, jak wygląda zabieg i w jaki sposób się do niego przygotować, to koniecznie przeczytaj ten artykuł!
Badanie EKG jest jednym ze standardowych badań oceny pracy serca. Jest bezbolesne i nieinwazyjne, może zostać wykonane zarówno u osoby dorosłej, jak i dziecka. W czasie jego wykonywania na klatce piersiowej pacjenta umieszczane są specjalne elektrody, które zbierają informacje o elektrycznej pracy serca. Za twórcę elektrokardiogramu uważa się Willema Einthovena, czyli autora teorii pola elektrycznego serca i ogólnego prawa projekcji prądów czynnościowych serca na powierzchni ciała. Odkrycie mechanizmu rejestracji elektrokardiogramu przyniosło mu Nobla w 1924 roku. Przeczytaj i dowiedz się więcej o badaniu EKG.
Na czym polega badanie EKG?
EKG wykonywane jest w celu zbadania elektrycznej czynności mięśnia sercowego. Dokonuje się tego za pomocą elektrod umieszczonych na klatce piersiowej i kończynach. Zbierają one informacje o elektrycznej pracy serca i wysyłają do specjalnego aparatu. Elektrody mają różne napięcie, a zebrane przez nie dane zapisywane są na taśmie papieru. Wynik badania elektrokardiografem nazywany jest elektrokardiogramem. Można na nim odczytać części pełnego cyklu serca:
- krew napływająca do przedsionków;
- skurcz komór i przedsionków;
- wypompowanie krwi z serca.
Za interpretację badania elektrokardiografem odpowiada lekarz kardiolog. Dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu może określić ewentualne nieprawidłowości pracy serca, upośledzenia napływu krwi, zaburzenia rytmu i wiele innych przypadłości. Elektrody dzielą się na:
- dwubiegunowe;
- jednobiegunowe;
- przedsercowe.
Kiedy wykonuje się badanie EKG?
Badanie EKG wykonuje się, kiedy u pacjenta występuje podejrzenie choroby serca. Najczęstszym powodem jest ból w klatce piersiowej. Dzięki elektrokardiografii można zobaczyć, czy ból jest wywołany przez niedokrwienie serca. EKG robione jest także u osób, które:
- z niewiadomych przyczyn omdlały lub zasłabły;
- mają podejrzenie zaburzeń czynności serca;
- zgłaszają uczucie kołatania serca;
- mają rozpoznaną wcześniej arytmię serca, by monitorować leczenie;
- cierpią na nadciśnienie tętnicze krwi.
Jak przygotować się do badania EKG?
Badanie EKG jest nieinwazyjne, więc nie ma specjalnych przeciwwskazań co do jego wykonywania. Osoby ze wszczepionym rozrusznikiem serca również mogą być poddane badaniu elektrokardiografem. Nie trzeba się do niego specjalnie przygotowywać, ale warto zapoznać się z zasadami, które sprawią, że wynik będzie wiarygodny. Oto one:
- badanie nie musi być wykonywane na pusty żołądek. Nie zaleca się jednak bezpośrednio przed badaniem pić zimnych napojów i kawy, ponieważ mogą one zaburzyć rytm serca i wynik może nie oddawać jego prawdziwego stanu. Lepiej jest też unikać obfitych posiłków, pełny żołądek może doprowadzić do zwiększenia ciśnienia w jamie brzusznej. Przed badaniem nie powinno się też palić papierosów;
- dzień przed badaniem nie można spożywać alkoholi wysokoprocentowych;
- dzień przed badaniem trzeba unikać wysokiego wysiłku fizycznego;
- lekarza wykonującego badanie trzeba poinformować o przyjmowanych lekach;
- pacjenci z dużym owłosieniem w miejscach umieszczenia elektrod będą musieli zgolić włosy, ponieważ mogą one utrudnić przeprowadzenie badania.
Jak wygląda badanie EKG?
Samo badanie trwa około 5 minut. W czasie jego trwania pacjent znajduje się w pozycji leżącej, a jego ręce położone są wzdłuż ciała. Pacjent musi być nagi od pasa w górę. Do klatki piersiowej przyklejone zostaje 6 elektrod, a 4 elektrody przyczepione są do nadgarstków i przy kostkach nóg. W czasie badania nie można mieć na sobie metalowych przedmiotów, więc trzeba zdjąć takie akcesoria jak zegarek, okulary i biżuterię, mogą one zakłócić przebieg badania.
Czy podczas badania EKG można się ruszać?
Po poprawnym założeniu elektrod aparat EKG zostaje włączony i rozpoczyna się właściwa część badania. W czasie jego trwania zaleca się unikanie rozmów oraz poruszania się. Przez ciało pacjenta przepływa prąd, ale jest to całkowicie bezbolesne, nie ma tutaj mowy o uczuciu dyskomfortu spowodowanego prądem. Osoba przeprowadzająca badanie poinformuje o jego zakończeniu i sprawdzi, czy elektrokardiogram został zapisany prawidłowo. Po odczepieniu elektrod pacjent może się ubrać. Później wyniki przekazywane są do kardiologa, który dokonuje ich interpretacji i zleca ewentualne leczenie.
Jakie są przeciwwskazania do badania EKG?
Badanie elektrokardiografem jest nieinwazyjne i bezpieczne, dlatego nie ma specjalnych przeciwwskazań do jego wykonania. Poddany badaniem może być właściwie każdy. EKG nie wywołuje także żadnych powikłań.
Co może wykryć EKG?
Badanie EKG wykorzystywane jest do oceny częstości i miarowości pracy serca. Pozwala na wykrycie nieprawidłowości w okolicy tego narządu. Na jego podstawie można wykryć:
- nieprawidłową częstość pracy serca;
- nieprawidłowy rytm pracy serca;
- ślady przebytych w przeszłości zawałów;
- problemy z poziomem elektrolitów;
- upośledzenia związane z napływem krwi do serca, które mogą doprowadzić do zawału;
- zaburzenia impulsów elektrycznych w sercu, które mogą być związane z chorobami serca lub chorobami metabolicznymi organizmu;
- można wykryć, jakie skutki na mięsień sercowy miały inne choroby;
- symptomy związane z aktualnie występującym zawałem serca;
- część wrodzonych wad serca;
- zapalenie mięśnia sercowego;
- zapalenie worka osierdziowego.
Czego nie wykryje EKG?
Badanie EKG nie pokaże tego, co działo się z sercem przed wykonaniem badania. Można na nim zobaczyć rozległy zawał serca i dawne niedokrwienia, ale tylko takie, które doprowadziły do trwałego uszkodzenia serca. Zawały, które nie objęły całej grubości ściany serca, nie będą widoczne na badaniu. Jeżeli zaburzenia rytmu serca zdarzyły się dzień wcześniej, to nie będą one uwidocznione. To, że chory odczuwa ból w klatce piersiowej, wcale nie oznacza, że lekarz zobaczy na EKG jakiekolwiek nieprawidłowości. Podobnie jest z kurczem naczyń, zapis może być prawidłowy po ich rozkurczeniu, ale wcale nie oznacza to, że pacjent jest całkowicie zdrowy.
U jakich osób wynik badania może być zaburzony?
U osób otyłych i wychudzonych badanie jest często zaburzone i nie pokazuje realnego stanu serca. U otyłych problemem jest zbyt duża warstwa tłuszczu, sygnał wysyłany z serca jest dużo słabiej odczytywany przez urządzenie. U osób chudych często pojawia się problem z przypięciem elektrody.
EKG u dziecka
Przy wykonywaniu EKG spoczynkowego u dziecka można wykryć problemy związane z pracą serca oraz choroby i wady tego narządu. Dzięki niemu istnieje możliwość rozpoznania także arytmii, przeciążenia komór i niedotlenienia. W badaniu wykorzystywane są elektrody flizelinowe, dzięki którym łatwiejsze będzie umieszczenie ich na ciele, co umożliwi uzyskanie wiarygodnego wyniku. Noworodki i niemowlaki mogą być kapryśne podczas badania, dlatego zwykle trwa ono u nich dłużej. Doświadczony personel medyczny powinien sobie jednak poradzić.
Badanie EKG jest całkowicie bezpieczne i nie trzeba się go obawiać. Może ono wykryć wiele nieprawidłowości związanych z funkcjonowaniem serca. Wyspecjalizowany kardiolog może odczytać z niego bardzo wiele informacji, które pomogą w leczeniu pacjenta.
Zobacz też:
- Migotanie przedsionków – najważniejsze informacje
- Jakie badania warto wykonać, aby ocenić stan zdrowia serca?
- Bradykardia – przyczyny, objawy, diagnostyka. Kiedy bradykardia wymaga leczenia?
- Koronarografia, czyli specjalistyczne badanie drożności tętnic wieńcowych
- Asystolia – przyczyny, objawy i pierwsza pomoc przy nagłym zatrzymaniu krążenia krwi. Czy defibrylacja przywróci rytm serca?
- Kinaza kreatynowa – normy i interpretacja wyników
- Czym jest FT4 i dlaczego bada się jego stężenie we krwi?
- Defibrylator w miejscach publicznych – zasada działania
