Ból szczęki to dość nietypowa przypadłość. Dlatego, gdy już się pojawi, wywołuje dość duży niepokój. Jest to zresztą słuszna reakcja – ból ten może świadczyć o różnych poważnych schorzeniach, których źródło leży w innych miejscach w organizmie. Jak rozpoznać przyczynę bólu żuchwy i górnej szczęki? Czytaj dalej, aby się dowiedzieć.
Ból żuchwy – jak go rozpoznać?
Żuchwa znana jest potocznie pod nazwą dolnej szczęki lub brody. Jest to pojedyncza, duża kość, która stanowi dolną granicę twarzy i głowy. Połączona jest ona z czaszką za pomocą stawów skroniowo-żuchwowych. Znajdują się one symetrycznie po dwóch stronach twarzy, nieco niżej niż uszy.
Kość żuchwowa składa się z dwóch zrośniętych ze sobą części – trzonu i gałęzi. Trzon jest największy i stanowi bazę konstrukcji. Od niego rozchodzą się gałęzie żuchwy. Można je dalej podzielić na wyrostek kłykciowy i dziobiasty.
Ból szczęki może być odczuwalny w każdym z tych fragmentów. Lokalizacja, częstotliwość i intensywność bólu uzależnione są od przyczyny jego powstania. Urazy i wypadki są nagłe i bardzo bolesne; schorzenia przewlekłe są zwykle bardziej rozłożone w czasie.
Ból szczęki – przyczyny
Wspomniane powyżej urazy są jednymi z najczęstszych przyczyn bólu szczęki. Do nieszczęśliwego uszkodzenia może dojść podczas uprawiania sportu, bójki lub wypadku komunikacyjnego. Zdarza się wybicie szczęki ze stawów, pęknięcie, stłuczenie lub złamanie. Objawy to nie tylko ból, ale też opuchlizna oraz trudności z mówieniem i otwieraniem ust. W takiej sytuacji konieczne są wizyta u lekarza i unieruchomienie miejsca na czas zrastania się kości.
„Częstą przyczyną bólu szczęki jest zagryzanie zębów podczas sytuacji stresowych, a nawet podczas snu” – mówi pan Jakub, dentysta.
Bóle żuchwy a zespół Costena
Schorzenie to znane jest też jako zespół bolesnego stawu skroniowo-żuchwowego. Objawia się charakterystycznym przeskakiwaniem żuchwy i wysuwaniem się jej do przodu. Ból szczęki i jej przemieszczanie się powodują, że chory ma znacznie ograniczony zakres ruchu żuchwy. Nawet przy delikatnym otwieraniu ust można usłyszeć specyficzne zgrzytanie lub trzaskanie.
Choroba ta najczęściej wiąże się z nieprawidłowym ustawieniem żuchwy. Taka wada zgryzu powinna zostać skorygowana przez ortodontę. Jest to stosunkowo proste w wieku dziecięcym. Natomiast w późniejszych latach może wymagać leczenia operacyjnego. Nieprawidłowe ustawienie zgryzu może wywoływać poważne problemy ze stawami żuchwowo-skroniowymi.
Ból szczęki górnej
Zdecydowanie częściej pojawia się ból szczęki dolnej niż górnej. Żuchwa jest bowiem konstrukcją ruchomą, a więc bardziej podatną na różnego rodzaju uszkodzenia.
Szczęka może boleć na skutek uszkodzenia zęba. Częstą przyczyną bólu szczęki górnej są właśnie infekcja lub ropień okołozębowy. Jest to najczęściej ból szczęki z lewej strony lub po prawej – w miejscu znajdującym się najbliżej uszkodzonego zęba. Przeważnie ból jest uporczywy i pulsujący, wyraźnie pochodzący od środka. Często nasila się podczas jedzenia.
Ból szczęki w zawiasach
Doskwiera ci ból żuchwy przy uchu lub w okolicy stawów, zwanych też zawiasami? Powodów tego może być kilka. Zalicza się do nich:
- dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego;
- choroby ślinianek;
- promieniujący w to miejsce ból głowy lub uszu.
Ból szczęki w zawiasach może być spowodowany lub potęgowany spięciami szyi i nagromadzeniem stresu.
Ból żuchwy a zawał serca
Ból żuchwy po lewej stronie w niektórych przypadkach jest zwiastunem zawału serca. Nie występuje jednak wówczas jako objawy izolowany. Towarzyszą mu:
- wyraźny dyskomfort;
- uczucie ucisku w klatce piersiowej;
- trudności w oddychaniu;
- mdłości;
- zimne poty;
- mrowienie wzdłuż kręgosłupa.
Ból szczęki z jednej strony – pozostałe przyczyny
Odczuwasz ból szczęki po prawej stronie? Niestety, nie sposób jednoznacznie rozpoznać przyczyny tej dolegliwości na podstawie jednego objawu. Za jednostronny, a w niektórych przypadkach – także obustronny, ból szczęki mogą odpowiadać:
- dysfunkcje mięśniowo-powięziowe;
- niektóre czynniki psychologiczne;
- bruksizm – zgrzytanie zębami;
- wrodzona lub nabyta wada zgryzu;
- zapalenie kości lub stawu;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- zwyrodnienie krążków stawowych;
- dna moczanowa;
- neuralgia nerwu trójdzielnego – jest to tzw. nerwoból, który przebiega wzdłuż tego nerwu. Powoduje ból szczęki, ale też dziąseł i zwykle ustępuje samoistnie;
- spondyloartropatie.
Ból szczęki po prawej stronie lub lewostronny ból mogą być też powiązane z kształtowaniem się ropnia lub nowotworu.
Ból szczęki dolnej i górnej – leczenie
W pierwszej kolejności można sięgnąć po niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, które wykazują skuteczne działanie doraźne. Jednak, aby rozpocząć odpowiednie leczenie, należy najpierw rozpoznać dolegliwość. W zależności od przyczyny, metody powrotu do zdrowia mogą obejmować wiele terapii – począwszy od prostych technik relaksacyjnych po operacje chirurgiczne.
Do innych metod leczenia bólu szczęki zalicza się:
- zmianę niektórych nawyków, takich jak żucie gumy, podpieranie brody itp.;
- przynajmniej chwilową zmianę diety – przyjmowanie pokarmów miękkich i płynnych lub przerzucenie się na żucie drugą stroną w przypadku bólu szczęki z jednej strony;
- farmakoterapię – dobraną przez lekarza;
- fizykoterapię zmniejszającą napięcie gromadzące się w twarzy i w szczęce;
- fizjoterapię laserem lub falami radiowymi – te metody usprawniają przepływ krwi i zmniejszają stan zapalny.
Ból szczęki i żuchwy niekoniecznie związany jest z dolegliwościami stomatologicznymi. Może być też objawem poważniejszej choroby zlokalizowanej w innym miejscu w ciele. Jeśli przyczyna nie jest ci do końca znana, warto udać się na diagnostykę do lekarza. W razie potrzeby, skieruje cię on na dodatkowe badania i zaleci odpowiednią terapię. Leczenie bólu żuchwy i szczęki warto zacząć jak najszybciej, aby zwiększyć prawdopodobieństwo i tempo całkowitego powrotu do zdrowia.
Zobacz też:
- Ból lewej ręki – skąd się bierze i jak mu zaradzić? Rozpoznaj źródło dolegliwości
- Jak leczyć stłuczenie nogi? Pierwsza pomoc
- Kiedy wykonuje się badanie MRI barku?
- Woda w kolanie – ile zwolnienia przysługuje w takiej sytuacji? Wyjaśniamy!
- Ból biodra promieniujący na nogę: sprawdź, co może być jego przyczyną
- Ból pod kolanem – jak go leczyć i przywrócić nogom ich dawną sprawność?
- Najlepsze sposoby na ból stawów kolanowych
- Jak pozbyć się bólu głowy? Są na to sposoby!
