Poronienie dotyczy nawet co drugiej ciąży. Dane statystyczne wskazują, że może do niego dochodzić zaraz po implantacji zarodka w macicy. Czytaj nasz tekst i dowiedz się, jakie są przyczyny i wczesne objawy poronienia.
Utrata ciąży to temat, który dotyczy wielu kobiet. Poronienie ma wiele przyczyn, jednak odpowiednia diagnostyka i prowadzenie ciąży może pomóc w uniknięciu straty. Jakie objawy mogą wskazywać na ten stan? Oto garść najważniejszych informacji.
Czym jest poronienie?
Poronienie to samoistne zakończenie ciąży przed 22. tygodniem jej trwania. Dochodzi do niego na skutek oddzielenia zarodka od macicy, a następnie wydalenia go z organizmu matki. Istnieje wiele czynników mających wpływ na utratę ciąży. Wyróżnia się też różne rodzaje takiego stanu, w tym:
- poronienie wczesne (do 12 tygodnia ciąży);
- poronienie późne, o którym można mówić od 14 tygodnia ciąży.
Możliwe jest również poronienie bezobjawowe, podczas którego kobieta nie ma świadomości, że była w ciąży, ponieważ zazwyczaj ma ono miejsce w czasie spodziewanego krwawienia miesięcznego.
Najczęstsze przyczyny poronień
Do utarty ciąży mogą się przyczyniać zaburzenia hormonalne, choroby matki, a nawet stan psychiczny kobiety. Co zwykle sprawia, że ciąża kończy się poronieniem?
Zaburzenia gospodarki hormonalnej
Hormony mogą wpływać na płodność, a także możliwość donoszenia ciąży. Najczęściej przyczyną poronienia są:
- choroby tarczycy;
- cukrzyca;
- niewystarczająca ilość progesteronu.
Hormon, który wskazaliśmy na końcu, odpowiada za regularne miesiączki, a także zagnieżdżenie zarodka w błonie śluzowej macicy. Zbyt niski poziom progesteronu uniemożliwia implantację.
Choroby bakteryjne i wirusowe
Czynna infekcja może prowadzić do zakażenia zarodka, a tym samym jego osłabienia i wydalenia z organizmu matki. Przewlekłe infekcje (np. zakażenie wirusem HPV) mogą utrudniać zagnieżdżenie zarodka i uniemożliwiać zajście w ciążę lub bezpieczne jej donoszenie. Jeśli odpowiednio wcześniej wykryje się infekcję, w pierwszej kolejności lekarz przepisuje odpowiednie leki mające na celu wyleczenie stanu zapalnego. Po zakończonym leczeniu można ponownie podjąć starania o dziecko, a istnieje duża szansa na upragnione dwie kreski na teście ciążowym i szczęśliwy przebieg ciąży.
Nieprawidłowa budowa macicy
Wady anatomiczne wynikające z budowy narządów rodnych mogą mieć znaczący wpływ na utrzymanie ciąży. W tym aspekcie pośród najczęstszych przyczyn poronienia wymienia się:
- macicę przegrodzoną;
- macicę podwójną, jednorożną i dwurożną;
- macicę łukowatą.
Budowa macicy może zmieniać się również w wyniku czynników chorobotwórczych. Należą do nich mięśniaki, a także endometrioza, która przyczynia się do powstawania zgrubień i zrostów w obrębie błony śluzowej wnętrza macicy i jajowodów. Ten stan uniemożliwia prawidłowe zagnieżdżenie się zarodka.
Poronienie może być również spowodowane słabą szyjką macicy, która ulega rozwarciu, choć nie daje wcześniej dolegliwości bólowych.
Czynniki autoimmunologiczne
Źle funkcjonujący układ odpornościowy kobiety może wytwarzać przeciwciała, które traktują komórkę jajową jako ciało obce i w obrębie macicy powstaje stan zapalny. Przeciwciała są w stanie skutecznie hamować wydzielanie hormonów płciowych, które wpływają na problemy z zagnieżdżeniem zarodka, lub prowadzą do cykli bezowulacyjnych, a nawet bezpłodności.
Wady genetyczne płodu
Czynniki takie jak nieprawidłowa liczba chromosomów czy zmiany w strukturze DNA są najczęstszą przyczyną poronień. Przyjmuje się, że od 60 do 80% poronień wynika właśnie z wad genetycznych. Często są to wady dziedziczne, które mogą się ujawniać tuż po zapłodnieniu.
Wiek ma znaczenie
Wraz z wiekiem dochodzi do osłabienia jakości komórek jajowych, przez co wzrasta prawdopodobieństwo poronienia. Komórki żeńskie gromadzą szkodliwe substancje pochodzące z żywności, powietrza czy detergentów. Mogą one prowadzić do uszkodzenia materiału genetycznego, a w konsekwencji do poronienia. U mężczyzn czynniki zewnętrzne również prowadzą do osłabienia jakości nasienia, ryzyko wzrasta znacząco powyżej 40. roku życia.
Czynniki psychologiczne
Stan psychiczny kobiety ma bardzo duży wpływ na utrzymanie zdrowej ciąży. Przewlekły stres wiąże się z wydzielaniem kortyzolu, czyli hormonu stresu. Jego podwyższony poziom organizm może odbierać jako stan zagrożenia, a tym samym jako niekorzystny czas na potomstwo. Kortyzol obniża też poziom progesteronu, który jest niezbędny, by mogło dojść do implantacji zarodka.
Poronienie – objawy
Jak rozpoznać poronienie? Nie każde krwawienie od razu oznacza utratę ciąży, ale dobrze jest dla pewności udać się do lekarza prowadzącego. Na poronienie mogą wskazywać również następujące objawy:
- wyraźnie odczuwalne, silne skurcze w podbrzuszu, promieniujące do okolicy krzyżowej;
- krwawienie w kolorze jasnoczerwonym, we krwi mogą znajdować się fragmenty tkanek;
- nudności i ogólne złe samopoczucie;
- tkliwość piersi;
- brak tętna płodu w czasie badania USG (od 5. tygodnia ciąży).
Rodzaje poronień
Gdy doszło do poronienia, utrata ciąży mogła przebiegać w różny sposób:
- poronienie niezupełne – rozpoczyna się samoistnie, jednak w dalszym przebiegu konieczna jest interwencja lekarska, aby usunąć resztki łożyska;
- poronienie samoistne – jajo płodowe samoistnie opuszcza ciało kobiety pod postacią obfitej miesiączki;
- poronienie zatrzymane – inaczej bezobjawowe, dochodzi do obumarcia płodu wewnątrz macicy, może być potwierdzone jedynie w badaniu USG;
- poronienie nawracające – termin używany przy określeniu trzeciego, a także każdego następnego poronienia;
- poronienie septyczne – przyczyną jest poważna infekcja w organizmie matki;
- poronienie zupełne – w jego wyniku jajo płodowe w całości zostaje wydalone z organizmu kobiety, zarówno płód jak i kosmówka.
Zabieg łyżeczkowania po poronieniu
W zależności od rodzaju poronienia zdarza się, że konieczne jest wykonanie zabiegu łyżeczkowania w celu usunięcia pozostałości płodu i łożyska z jamy macicy. Zabieg ten jest zazwyczaj wykonywany w znieczuleniu ogólnym i trwa kilkanaście minut. Po łyżeczkowaniu krwawienie przeważnie ustaje po kilku dniach. Pacjentka dosyć szybko wraca do formy fizycznej, jednak starania o ciążę po poronieniu należy odłożyć na co najmniej trzy miesiące.
Badania, które należy wykonać po poronieniu
Po utracie ciąży wskazane jest zrobienie szczegółowych badań, dzięki którym można będzie ustalić przyczynę, a także wykluczyć ryzyko poronienia po raz kolejny. Warto zaznaczyć, że badaniom powinna poddać się nie tylko kobieta. Powinien je przejść również mężczyzna starający się o dziecko. Problemy z utrzymaniem ciąży mogą wynikać również ze słabej jakości nasienia mężczyzny. Badania, które warto wykonać, to przede wszystkim:
- badania hormonalne – określenie poziomu progesteronu, badania określające hormony tarczycy tj. TSH, f-T3, f-4, anty-TG, anty-TPO
- badania genetyczne – badanie na trombofilię, badania na zakrzepicę, badania na mukowiscydozę, można wykonać też badania poronionego płodu;
- badania w kierunku czynnych infekcji np. chlamydii, różyczki, mykoplazmy;
- badania immunologiczne.
Jak zapobiegać poronieniom?
Najważniejszym krokiem jest wykonanie szczegółowych badań zleconych przez lekarza specjalistę. Lekarz może zalecić zażywanie kwasu foliowego, który ma ogromy wpływ na utrzymanie ciąży w pierwszym trymestrze. Bezpośrednio po poronieniu lekarz wykonuje badanie ultrasonograficzne, aby upewnić się, że wszystkie fragmenty łożyska zostały wydalone. Przygotowując się do zajścia w ciążę należy rozważyć przeprowadzenie szczegółowych badań dla kobiet, które są w stanie odpowiednio wcześniej wykryć zagrożenie poronieniem we wczesnej ciąży.
Nie bez znaczenia jest pomoc psychologa, który pomoże przejść przez ten trudny dla wielu kobiet czas, jakim jest poronienie.
Kolejna ciąża – kiedy można starać się o dziecko?
Pary, które straciły dziecko, często zadają sobie pytanie, kiedy znów można podjąć kolejne starania. Jest to kwestia indywidualna. Zależy m.in od przebiegu poronienia i stanu psychicznego kobiety. Jeśli poronienie przebiegło samoistnie, bez komplikacji, a pacjentka jest w dobrej formie, starania można podjąć już w kolejnym cyklu menstruacyjnym. Jeśli kobieta przeszła zabieg łyżeczkowania, należy wstrzymać się trzy miesiące.
Można również zaczekać na szczegółowe wyniki badań i ponownie starać się o dziecko po konsultacji z lekarzem. Ważne, by we wczesnym etapie zagrożonej ciąży wstrzymać się od współżycia oraz dużego wysiłku fizycznego.
Poronienie niejednokrotnie stanowi cios dla kobiety oczekującej dziecka. Odpowiednie przygotowanie do ciąży, a także specjalistyczna diagnostyka mogą już w początkowym etapie pomóc w wykryciu nieprawidłowości. Należy pamiętać, że nie każde krwawienie oznacza utratę dziecka, ale szybka interwencja lekarska może zahamować ten proces. Jeśli niepokoją cię jakieś objawy, zawsze warto udać się na dodatkową konsultację lekarską.
Zobacz też:
- Luteina – skład, działanie, zastosowanie
- Ból krzyża i podbrzusza: typowo kobieca dolegliwość? Sprawdź przyczyny
- Niedobór progesteronu – czym grozi ci zaburzenie poziomu tego żeńskiego hormonu?
- Zioła na płodność – które zwiększą szansę na dziecko?
- Ból podbrzusza po owulacji a ból owulacyjny. Jakie są różnice i przyczyny?
- Wody płodowe (płyn owodniowy) – ich funkcje oraz skład
- Odbieranie porodu poza szpitalem – najważniejsze wytyczne
- Skrzep krwi – co to jest? Jakie są przyczyny powstawania skrzepów krwi?
