Wstrząs mózgu jest skutkiem urazu głowy. Wyróżnia się kilka mechanizmów, które mogą prowadzić do wstrząśnienia mózgu. Zaburzenie posiada 3-stopniową kwalifikację ciężkości przypadku. Sprawdź, czym jest wstrząs mózgu i jakie są jego objawy i powikłania.
Wiele sytuacji może doprowadzić do wstrząśnienia mózgu. Najczęstszymi przyczynami są obrażenia głowy wynikające z wypadków komunikacyjnych, upadków czy uderzeń. Powikłania w postaci wstrząsu mogą pojawić się także w wyniku urazów podczas uprawiania sportów kontaktowych. Wstrząs mózgu uważany jest za łagodne następstwo, jednak nie należy go lekceważyć. W zależności od stopnia uszkodzenia może powodować nie tylko przykre objawy, ale również liczne powikłania. Jakie objawy mogą wystąpić w przypadku wstrząsu mózgu? Jak przeprowadza się diagnozę i leczenie schorzenia? Sprawdź!
Wstrząśnienie mózgu – czym jest wstrząs mózgu?
Definicją wstrząśnienia mózgu jest łagodne, odwracalne zaburzenie czynności pnia mózgu. Jest ono następstwem urazu głowy. W wyniku wstrząsu mózgu dochodzi do powstania obrażeń na poziomie komórkowym i przejściowego zniesienia czynności komórek zwojowych mózgu. Konsekwencją jest zmiana w funkcjonowaniu mózgu. Wstrząśnienia nie należy jednak mylić ze stłuczeniem mózgu – to dwa różne schorzenia. Stłuczenie jest znacznie poważniejszym stanem. Powoduje bowiem zniszczenie tkanki mózgowej na skutek jej rozerwania i wynaczynienia krwi. Dowiedz się, jakie objawy mogą świadczyć o wstrząsie mózgu!
Objawy wstrząśnienia mózgu – najczęstsze dolegliwości
Choć zaburzenie jest uznawane za łagodne, może powodować liczne nieprzyjemne objawy. Wśród najczęściej występujących syndromów wyróżnia się:
- niepamięć wsteczną, która obejmuje utratę pamięci dotyczącą zdarzeń sprzed urazu;
- zaburzenia orientacji;
- trudności z koncentracją;
- problemy z zapamiętywaniem w czasie teraźniejszym;
- opóźnione reakcje ruchowe;
- bóle głowy;
- splątanie;
- zawroty głowy;
- nudności;
- wymioty;
- niewyraźną mowę;
- ogólne złe samopoczucie.
Powyższe objawy są skutkiem obrzęku komórek mózgowych.
Rzadziej występujące objawy
Mechaniczny uraz tkanki mózgowej może również powodować mniej oczywiste dolegliwości. U chorego mogą wystąpić:
- zaburzenia snu;
- problemy z zasypianiem;
- nadwrażliwość na hałas i światło;
- bradykardia (zaburzenia pracy serca);
- lęk;
- drażliwość;
- nadpobudliwość;
- depresja;
- zaburzenia węchu i smaku.
W sytuacji, gdy dojdzie do obrotowego ruchu działającego niekorzystnie na górną część pnia mózgu, może pojawić się zaburzenie funkcji tworu siatkowatego. Skutkiem może być krótkotrwała utrata przytomności trwająca mniej niż godzinę.
Jakie są objawy wstrząsu mózgu u dziecka?
Urazy głowy bardzo często dotykają również dzieci. Wstrząs mózgu u niemowląt zazwyczaj nie powoduje jednak typowych dolegliwości. W znaczącej większości przypadków u dzieci obserwuje się objawy, takie jak:
- bladość;
- senność;
- nudności i wymioty;
- zaburzenia równowagi.
Po każdym upadku bardzo ważna jest baczna obserwacja dziecka. Objawy wstrząśnienia mogą pojawić się nawet po kilku dniach od zdarzenia, w którym doszło do urazu głowy. Dzieci narażone są na dłużej utrzymujące się dolegliwości, dlatego w przypadku urazu głowy warto skonsultować się z lekarzem, który zleci odpowiednie badania.
Diagnostyka pacjenta – konsultacja lekarska
Podstawowym działaniem w przypadku wystąpienia pierwszych objawów i podejrzenia wstrząsu mózgu jest skonsultowanie się z lekarzem. Badanie lekarskie polega przede wszystkim na przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem oraz badaniu neurologicznym. W niektórych przypadkach potrzebne jest także wykonanie badań obrazowych. Zazwyczaj pierwszym wyborem jest tomografia komputerowa (TK) głowy. Rzadziej wykonuje się rezonans magnetyczny (MRI). W trakcie diagnostyki konieczna jest konsultacja lekarska w zakresie sprawdzenia, czy na skutek urazu nie powstał krwiak mózgu oraz, czy nie doszło do złamania podstawy czaszki.
Uraz głowy – jak udzielić pierwszej pomocy?
Obrażenia w obrębie głowy mogą być skutkiem urazów mózgu. W przypadku podejrzenia wstrząśnienia mózgu należy udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy. Jeśli doszło do poważnego urazu głowy, należy unieruchomić głowę i szyję oraz wezwać pomoc. Niekiedy w wyniku uszkodzenia mózgu może dojść do utraty przytomności – osoba, która udziela pierwszej pomocy, musi więc monitorować stan poszkodowanego i natychmiast reagować na wszelkie zmiany. Bardzo ważne jest także zapewnienie drożności dróg oddechowych poprzez uniesienie lekko głowy. Jeśli występuje krwawienie z ran, konieczne jest zatamowanie krwotoku.
Leczenie wstrząśnienia mózgu
Urazy czaszki i mózgu mogą być bardzo niebezpieczne. Uraz wynikający z gwałtownego uderzenia głowy może spowodować wstrząśnienie mózgu. Na szczęście, w zdecydowanej większości przypadków zaburzenie to występuje w łagodnej formie. Objawy bardzo często mijają samoistnie. Niepokojące objawy pojawiają się w ciągu kilku godzin lub dni po urazie i przez jakiś czas mogą utrzymywać się dolegliwości, takie jak:
- ból i zawroty głowy;
- dezorientacja;
- zaburzenia koncentracji.
Leczenie wstrząsu polega na unikaniu wysiłku fizycznego i psychicznego. Lekarz może zalecić przyjmowanie leków przeciwbólowych, uspokajających i przeciwwymiotnych.
Powikłania wstrząsu mózgu – objawy
Wstrząśnienie mózgu zazwyczaj jest skutkiem uderzenia głową o twardą powierzchnię. Może także być wynikiem wypadku komunikacyjnego lub nagłego ruchu głowy. Narażeni są również sportowcy, m.in.: bokserzy, piłkarze czy hokeiści. Wyróżnia się 3 stopnie wstrząśnienia mózgu:
- I – poszkodowany jest przytomny, a objawy mijają samoistnie w ciągu 15 minut od wypadku;
- II – poszkodowany jest przytomny, a objawy utrzymują się dłużej niż 15 minut;
- III – poszkodowany traci przytomność.
Do długofalowych powikłań zalicza się:
- długotrwałą utratę pamięci;
- problemy neurologiczne;
- zaburzenia psychiczne.
Po jakim czasie ustępują powikłania po wstrząśnieniu mózgu?
Choć wstrząs mózgu może powodować poważne konsekwencje dla zdrowia i życia, w zdecydowanej większości przypadków poszkodowani wracają do całkowitej sprawności. Czas powrotu zależy od indywidualnych predyspozycji. Należy też pamiętać, że często podczas wstrząśnienia mózgu dochodzi do utraty przytomności. Jeśli trwa ona dłużej niż 15 minut, zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań. Uporczywy ból głowy zaliczany jest do tak zwanych krótkofalowych powikłań i utrzymuje się zazwyczaj od tygodnia do kilku miesięcy. W przypadku dłużej utrzymujących się objawów konieczna będzie poszerzona diagnostyka.
Powrót do zdrowia – jak długo trwa leczenie wstrząsu mózgu?
Nie zawsze uraz głowy wymaga hospitalizacji pacjenta. Trzeba jednak pamiętać, że jakiekolwiek objawy wstrząsu mózgu należy bezzwłocznie skonsultować z lekarzem. Konieczne jest monitorowanie stanu zdrowia mózgu za pomocą specjalistycznych badań. W przypadku niepowikłanego wstrząsu mózgu objawy zazwyczaj ustępują po kilku do kilkunastu dniach. Jeśli przykre dolegliwości utrzymują się dłużej lub stan poszkodowanego się pogarsza, potrzebna będzie dalsza diagnostyka. Mogło bowiem dojść np. do krwawienia śródmózgowego. Na dłuższe leczenie narażone są szczególnie dzieci.
Nie każdy uraz głowy musi być przyczyną wystąpienia wstrząśnienia mózgu. Zaburzenie to zdarza się jednak dość często i zazwyczaj jest wynikiem wypadków, upadków i uderzeń w głowę. Na szczęście w zdecydowanej większości jest łagodnym i odwracalnym stanem. Każdy objaw świadczący o wstrząśnieniu powinien być poddany obserwacji lekarskiej. Nieleczony wstrząs mózgu może powodować szereg innych powikłań.
Zobacz też:
- Uraz – czym jest i jakie może mieć konsekwencje? Najczęstsze rodzaje urazów i ich przyczyny
- Wstrząs septyczny i sepsa – objawy i leczenie. Sprawdź, czym jest posocznica oraz jak leczyć sepsę i wstrząs septyczny!
- Wstrząs kardiogenny – jak go rozpoznać i leczyć?
- Wstrząs hipowolemiczny – jak udzielić pierwszej pomocy przy wstrząsie hipowolemicznym, czyli stanie zagrożenia życia?
- Złamanie kości ogonowej. Ile zwolnienia przysługuje po takim urazie?
- Czym jest wstrząs? Jak rozpoznać stan zagrażający życiu?
- Niskie ciśnienie – kiedy pogotowie powinno interweniować? Odpowiadamy!
- Ile dostaliście za skręcenie stawu skokowego – wysokość odszkodowania
